พระราชกุมารพรหมทัต ทรงมีพระสติปัญญา เฉลี่ยวฉลาดต่างจากเด็ก
ทั้งหลายมาก เมื่อเจริญพระชันษาได้เพียง ๑๖ พรรษา ก็ทรงศึกษาศิลปศาสตร์
ชั้นสูงในสมัยนั้นสำเร็จหมดทั้ง ๑๘ แขนง ยิ่งกว่านั้นยังทรงเจนจบไตรเพทอีก
ด้วย

     ประชาชนชาวเมืองพาราณสี มีความภาคภูมิใจในความเป็นอัจฉริยะของพระ
กุมารโดยทั่วหน้ากัน ดังนั้นในเวลาต่อมาพระราชบิดาจึงพระราชทานตำแหน่ง
มหาอุปราชให้แก่พรหมทัตกุมาร เพื่อจะทรงช่วยบริหารราชการแผ่นดินและ
ใกล้ชิดประชาชนยิ่งขึ้น

     เมื่อเห็นเช่นนั้นพระองค์ทรงเกิดความกังวลขึ้นมา
เกรงว่า ชาวบ้านจะมัวแต่หลงงมงายไม่ยอมทำมาหากิน ถ้าหากพวกโจรผู้ร้ายทราบข่าวก็อาจจะถูกหลอกด้วยวิธี
ต่างๆ นานา

    เมื่อชาวบ้านได้ยินเช่นนั้น ต่างพากันหวาดกลัวและ
เลิกฆ่าสัตว์ไปบูชายัญที่ต้นไทร ต่างพากันถือศีล ๕
เป็นประจำ เพราะกลัวจะถูกจับไปเป็นเครื่องพลีกรรม