ตโยธััมมชาดก
	:: สาเหตุที่ตรัสชาดก ::

.....ครั้งหนึ่งในสมัยพุทธกาล ขณะที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับ ณ เวฬุวันมหาวิหาร พระพุทธองค์ได้สดับคำปรารภของบรรดาพระภิกษุสงฆ์ ถึงการที่พระเทวทัตพยายามจองล้างจองผลาญพระพุทธองค์ ด้วยประการต่างๆ อยู่อย่างไม่ลดละ

.....พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปรารถนาจะปลอบใจพระภิกษุทั้งหลาย ให้คลายความวิตกกังวลห่วงใยในพระองค์ และเลิกใส่ใจในการกระทำของพระเทวทัต เพราะพระเทวทัตมิได้ตามจองล้างจองผลาญพระองค์ เฉพาะในชาตินี้เท่านั้น แม้ในชาติก่อนๆ ก็ได้พยายามทำร้ายพระองค์มาโดยตลอด แต่ก็ยังไม่เคยทำได้สำเร็จเลยสักครั้ง

.....พระบรมศาสดาจึงทรงระลึกชาติด้วยบุพเพนิวาสานุสติญาณ แล้วนำ ตโยธัมมชาดก มาตรัสเล่าแก่พระภิกษุสงฆ์ ดังนี้

.....๑.วิสัยแม่โดยทั่วไป ไม่ว่าคนหรือสัตว์ ย่อมรักลูกยิ่งกว่าชีวิต เพียงเริ่มรู้ว่าลูกถือกำเนิดในครรภ์ แม้ไม่ทันได้เห็นหน้า ก็ตั้งใจทะนุถนอมด้วยความรัก ดังนั้น ผู้เป็นลูกทุกคนจึงควรคิดถึงบุญคุณของแม่ให้มาก และคิดตอบแทนคุณท่านให้เต็มที่

.....๒. ในยุคใดที่โลกขาดคุณธรรมความดี ขาดความกตัญญูกตเวทีโดยสิ้นเชิงแล้ว ในยุคนั้น คนจะมีสภาพไม่ต่างกับสัตว์เดียรัจฉาน ในที่สุดก็เกิดสงครามฆ่าล้างโลกกัน

......๓. คนอันธพาล เป็นนักเลง เกเรไปเรื่อยๆ ถึงแม้โชคดี ไม่มีใครทำร้าย สักวันหนึ่งก็ต้องตายเพราะเหลี่ยมคมของตนเอง ดังสุภาษิตที่ว่า “ให้ทุกข์แก่ท่าน ทุกข์นั้นถึงตัว”