ศาสตร์และศิลป์แห่งความเป็นครู
ผู้เทศน์ : พระภาวนาวิริยคุณ (เผด็จ ทตฺตชีโว)
สารบัญ
บทที่ 1 ธรรมพื้นฐานแห่งความเป็นครู 1
ความสำคัญของมนุษย์ 1
องค์ประกอบของมนุษย์ 2
1.กาย 2
2.ใจ 4
ศัตรูแท้จริงของมนุษย์ 5
1.กิเลสตระกูลโลภะ 7
2.กิเลสตระกูลโทสะ 9
3.กิเลสตระกูลโมหะ 10
มิตรแท้จริงของมนุษย์ 12
1.บุญจากการให้ทาน 14
2.บุญจากการรักษาศีล 16
3.บุยจากการเจริญภาวนา 18
การสู้รบระหว่างบุญ-บาป 20
กฏแห่งกรรม 21
ความหมายของกรรม 21
เส้นทางในการสร้างกรรม 22
ระดับการให้ผลของกรรม 23
ระยะเวลาที่กรรมให้ผล 24
หลักการตัดสินกรรมดี-กรรมชั่ว 27
ลักษณะของครูแบ่งตามกรรม 28
บทที่ 2 การศึกษาที่แท้จริง 30
ความจำเป็นในการจัดการศึกษา 30
เป้าหมายที่แท้จริงของการศึกษา 35
ความผิดพลาดในการจัดการศึกษาทั่วทั้งโลก 41
มิตรเทียม ผลของการจักการศึกษาที่ผิดพลาด 43
การศึกษาที่สมบูรณ์ 44
หลักในการปฏิบัติหน้าที่ของตนเองต่อทิศ 6 53
มิตรแท้ผลของการจัดการศึกษาที่ถูกต้อง 57
แม่พิมพ์ต้นแบบ 59
คุณสมบัติแม่พิมพ์ของชาติ 59
ความร่วมมือของครูประจำโลก 3 ประเภท 62
ความสำคัญของศาสตร์ และศิลป์ 65
ความแตกต่างระหว่างศิลป์ของครูกับอาชีพอื่นๆ 66
เส้นทางการพัฒนาครูดี 67
ครูที่มีทั้งศาสตร์และศิลป์ 68
บทที่ 3 ธรรมแม่บทแห่งความเป็นครู 71
อริยมรรคมีองค์ 8 71
มรรคมีองค์ 8 สำหรับครู 76
หลักการปฏิบัติมรรคมีองค์ 8 84
กระบวนการฆ่ากิเลสของมรรคมีองค์ 8 90
การปฏิบัติมรรคมีองค์ 8 สำหรับเด็กเล็ก 91
ความทรงจำของเด็กอนุบาลอาจตราตรึงตลอดไป 93
สิทธัตถะราชกุมารบรรลุปฐมฌาน 94
จิตของวัยรุ่นเป็นสมาธิช้ากว่าเด็กเล็ก 95
สัมมาทิฐิ 10 แม่บทการสร้างกำลังใจในการทำความดี 97
บทบาทของครูตามหลักสัมมาทิฐิ 10 103
คุณค่าและความจำเป็นในการปลูกสัมมาทิฐิ 10 109
บทที่ 4 การศึกษาและการสอน 114
ความหมายของการศึกษา 114
วัตถุประสงค์ของการศึกษา 116
ธรรมชาติการอยู่ร่วมกันในสังคมกับการปลูกฝังคุณธรรม 117
ข้อควรระวังในการจัดการศึกษา 122
การฝึกนิสัยให้รักการปฏิบัติมรรคมีองค์ 8 124
สถานที่ฝึกนิสัย 125
หน้าที่หลักของ 5 ห้องชีวิต 125
องค์ประกอบการเรียนรู้การสอนเพื่อให้รู้เรียนเกิดนิสัย 3 128
บทที่ 5 บทฝึกนิสัย 136
ความหมายของนิสัย 136
ตัวอย่างนิสัยดี-ไม่ดี 137
สรุปความสัมพันธ์ระหว่างนิสัยกับความรู้ 138
ความยากในการแก้ไขนิสัย 139
ข้อเตือนใจในการสร้างนิสัย 140
พฤติกรรมที่กลายเป็นนิสัยของมนุษย์ 143
การพัฒนานิสัยด้วย 5 ห้องชีวิต 144
1.ห้องนอน (ห้องมหาสิริมงคล) 144
2.ห้องน้ำ (ห้องมหาพิจารณา 145
3.ห้องอาหาร (ห้องมหาประมาณ) 147
4.ห้องแต่งตัว (ห้องมหาสติ) 149
5.ห้องทำงาน (ห้องมหาสมบัติ 151
กระบวนการเนรมิตนิสัยจาก 5 ห้องชีวิต ในบุคคลทั่วไป 153
บทที่ 6 กระบวนการเรียนการสอน 171
วุฒิธรรม 4 171
คุณสมบัติของครูดี 173
หลักการฟังคำบรรยาย 174
หลักการเจาะลึกคำสอน 175
หลักการถ่ายทอดความรู้ความสามารถและความดี 176
เทคนิคการฝึกตนตามวุฒิธรรม 4 177
กระบวนการศึกษาตามหลักวุฒิธรรม 4 178
บทที่ 7 บทส่งท้าย 181
เหตุปัจจัยให้ประสบความสำเร็จในทุกอาชีพ 181
ครูผู้สมบูรณ์พร้อมด้วยศาสตร์และศีลป์ 182
การถ่ายทอดความรู้ของพระบรมครู 186
ครูพึงดำเนินรอยตามพระบรมครู 187
มรรคมีองค์ 8 คือหนทางอันเกษม 188
แนวคิดสำหรับการฟื้นฟูการศึกษา 191
ความสำเร็จของผู้ฟื้นฟูการศึกษา 192
สรุป 196
บรรณานุกรม 199