สิงโตกับสุนัขจิ้งจอก
ณ ป่าแห่งหนึ่ง สุนัขจิ้งจอกเดินทางไปที่ถ้ำของสิงโต เมื่อไปถึงมันก็กล่าวขึ้นว่า "สวัสดีราชสีห์ผู้ยิ่งใหญ่ ท่านเป็นผู้แข็งแกร่งและน่าเกรงขามที่สุดในโลก ข้าจึงอยากเป็นลูกน้องผู้ซื่อสัตย์ของท่าน"
เมื่อสิงโตได้ฟังดังนี้จึงตอบตกลง จากนั้นเมื่อถึงเวลาออกล่าเหยื่อ เจ้าสิงโตจะสั่งให้สุนัขจิ้งจอกไปล่าเหยื่อมาให้มันขย้ำ ทั้งสุนัขจิ้งจอกและสิงโตออกไปล่าเหยื่อด้วยกันทุกวัน และมักจะมีอาหารกินมากมายอยู่เสมอ
จากนั้นไม่นาน สุนัขจิ้งจอกคิดว่ามันอยากจะลองฆ่าเหยื่อด้วยตัวเอง จึงกล่าวกับสิงโตว่า "วันนี้ข้าขอเป็นผู้ขย้ำเหยื่อเอง" สิงโตจึงตกลงและไปล่อลูกกวางมาให้เจ้าสุนัขจิ้งจอกฆ่า
ขณะเดียวกันนายพรานล่าสัตว์บังเอิญผ่านมาเห็นสุนัขจิ้งจอกที่กำลังจะเข้าตะครุบลูกกวาง นายพรานจึงยิงหน้าไม้ใส่สุนัขในทันที ทำให้มันได้รับบาดเจ็บสาหัส แต่ก็สามารถหนีรอดมาได้
เมื่อสิงโตเห็นเช่นนั้นจึงกล่าวกับสุนัขจิ้งจอกว่า "ความทะนงตนที่เจ้าอยากเป็นผู้ล่าช่างน่าชื่นชมนัก แต่มันก็ไม่มีประโยชน์อะไร เพราะเจ้ากลับเป็นผู้ถูกล่าเสียเอง"
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
ความทะนงตนและความอวดดีอาจนำภัยมาสู่ตัว
The Lion and the Fox
In a forest, a fox made the journey to a lion's cave. When it reached the cave, the fox said, "King Lion the Great, you are the strongest, and most fearsome animal in the world. I want to be your loyal assistant."
When the lion heard this, it agreed, and later when it went huntng, the lon ondered the fox to draw prey out into the open for the lion to attack. The fox and the lon hunted together every day, and always had plenty to eat.
Some while later, the fox decided it wanted to try to kill the prey by itself, and told the lion, I want to be the one to attack the prey." The lion agreed, and went out to find a baby deer for the fox to kill.
At that moment, a hunter happened to pass by and saw the fox attacking the baby deer. The hunter immediately fired his crossbow at the fox, injuring it severely, however the fox was able to escape.
When the lion saw the fox, he said, "Your pride and desire to be the hunter is admirable, but serves no purpose, as you ended up being the hunted!"
This story teaches us
Pride and boasting can lead to your own demise.
เกี่ยวกับพระพุทธศาสนาอย่างไร:
หลักความไม่ประมาท (อัปปมาท):
ในพระพุทธศาสนา ความไม่ประมาทเป็นสิ่งสำคัญ สุนัขจิ้งจอกในเรื่องนี้ไม่ได้พิจารณาถึงผลลัพธ์ของการกระทำของตน และขาดการระวังภัยจากนายพราน ความประมาทจึงนำพาให้เกิดความทุกข์
หลักอัตตานัง อุปมัง กเร:
การกระทำโดยไม่รู้จักประมาณตน เช่น สุนัขจิ้งจอกที่ต้องการเป็นผู้ล่าเหมือนสิงโต อาจสะท้อนถึงการไม่สำรวจความเหมาะสมและความพร้อมของตนเอง ซึ่งตรงกับหลักธรรมที่สอนให้เราเปรียบเทียบและพิจารณาตนเองก่อนที่จะลงมือทำสิ่งใด
ผลของกิเลสตัณหา:
ความทะนงตนหรือความอยากได้ในสิ่งที่เกินตัว เกิดจากตัณหา (ความอยาก) และมานะ (ความถือตัว) ในพระพุทธศาสนา กิเลสเหล่านี้เป็นต้นเหตุของทุกข์ ซึ่งสุนัขจิ้งจอกในเรื่องนี้ก็ประสบทุกข์เพราะกิเลสดังกล่าว
นิทานนี้จึงไม่เพียงสอนคติธรรมทั่วไป แต่ยังสะท้อนหลักธรรมในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตด้วยความระมัดระวัง รู้จักประมาณตน และละวางความทะนงตนและตัณหา เพื่อไม่ให้ตกอยู่ในความทุกข์.