ธาตุ
ธาตุที่เราจะศึกษาในบทเรียนนี้ ไม่ได้หมายถึงธาตุที่ปรากฏในตารางธาตุ ในวิชาวิทยาศาสตร์ หรือวิชาเคมี เช่น ฮีเลียม อาร์กอน ไนโตรเจน ดังที่เราเคยเรียนเคยรู้จักกันมา แต่ธาตุในที่นี้หมายถึง สิ่งที่เป็นองค์ประกอบแท้จริง หรือองค์ประกอบดั้งเดิมของ สรรพสิ่งทั้งหลายทั้งปวง ไม่ว่าจะเป็นวัตถุหรือสิ่งใด ๆก็ตาม ทั้งที่เป็นสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิตล้วนมีองค์ประกอบนี้อยู่ อันเป็นองค์ประกอบพื้นฐานชั้นต้นที่ ละเอียดที่สุดที่ไม่สามารถจะแยกย่อยให้ละเอียดไปกว่านี้ได้อีก ซึ่งมีท่านผู้รู้ให้คำอธิบายเกี่ยวกับ ความหมายของธาตุไว้ในที่ต่างๆ ดังนี้
คำแปลและความหมาย
ธาตุ หมายถึง
1) ผู้ทรงไว้ ผู้ตั้งไว้ ผู้ดำรงอยู่
2) สิ่งที่มีอยู่ตามธรรมดา จะแยกต่อไปอีกไม่ได้สิ่งที่เป็นต้นเดิม เป็นมูลเดิม
3) วัตถุซึ่งเป็นส่วนผสมดั้งเดิมของสิ่งต่างๆ
จากความหมายของธาตุที่ท่านผู้รู้หลายท่านให้ไว้นี้พอจะสรุปว่า ธาตุ หมายถึงสิ่งที่เป็นองค์ประกอบชั้นต้นสุดของ สรรพสิ่งทั้งหลาย ทั้งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตโดยไม่สามารถจะแยกให้ลึกหรือละเอียดลงไปได้อีก และทำหน้าที่ทรงไว้หรือทำให้สิ่งทั้งหลายทั้งปวงดำรงอยู่ได้
การแบ่งธาตุ
ในทางพระพุทธศาสนา เราสามารถแบ่งธาตุออกเป็น 2 กลุ่ม คือ ธาตุ 4 และ ธาตุ 6 ซึ่ง พ.อ.ปิ่น มุทุกันต์ อธิบายถึงเหตุที่มีการจัดหรือแบ่งธาตุออกเป็น 2 กลุ่มว่า " ธาตุที่ทรงแสดงไว้ มีอยู่ สองนัย คือ ทรงแยกเป็น 4 ธาตุ กับ 6 ธาตุ ที่แยกเป็น 4 ธาตุนั้นคือ ทรงชี้เฉพาะธาตุใหญ่ ๆ ที่เป็นแม่ธาตุจริง ๆ โดยทรงมุ่งหมายให้นักปฏิบัติเห็นได้ง่าย ในทำนองว่า ให้ใช้เป็นเครื่องประกอบในการทำกรรมฐาน (ธาตุกัมมัฏฐาน ) ส่วนที่แยกออกเป็น 6 ธาตุ เป็นการแยกเพื่อการศึกษา ชั้นละเอียดสูงขึ้นไป "
จากหนังสือ DOU
วิชา GL 101 จักรวาลวิทยา
กลุ่มวิชาเป้าหมายชีวิต
