บุญกิริยาวัตถุ
พุทธพจน์เตือนใจ
พระองค์ทรงสอนให้ ทำความดีให้ถึงพร้อม ที่เรียกว่า "กุสลสฺสูปสมฺปทา" ความดีสามารถจำแนกออกเป็น 10 ประการด้วยกัน เรียกว่า บุญกิริยาวัตถุ ได้แก่
1. ทานมัย บุญที่สำเร็จด้วยการให้ทาน ผู้ให้ย่อมเป็นที่รักของคนหมู่มาก ยิ่งให้ก็ยิ่งได้ ได้ทั้งเพื่อนพ้องบริวาร บุญกุศล เมื่อได้สละความตระหนี่ออกจากใจ บุญในตัวจะดึงดูดสายสมบัติเข้ามาหาเรา ให้ได้ใช้อย่างสะดวกสบาย
2. สีลมัย คือ บุญที่เกิดจากการรักษาศีลให้บริสุทธิ์ เมื่อสมาทานแล้ว ต้องรักษายิ่งชีวิต ศีลจะได้รักษาเราให้ปลอดจากอุปัทวันตรายทั้งปวง
3. ภาวนามัย คือ บุญที่เกิดจากการเจริญสมาธิภาวนา กลั่นใจให้ใสบริสุทธิ์ ปลอดจากกิเลสที่เป็นมลทิน ยิ่งใจเราใสสะอาดบริสุทธิ์มากเพียงใด จะทำทานก็เป็นมหาทานบารมี จะรักษาศีล ก็เป็นอธิศีลสิกขา เป็นดวงศีลที่ใสสว่างกลางกายของเรา
4. อปจายนามัย คือ บุญที่เกิดจากความอ่อนน้อมถ่อมตน จะทำให้เราเกิดในตระกูลสูง เป็นที่เคารพรักของมนุษย์และเทวดา ได้รับการต้อนรับเป็นอย่างดี พวกเราทุกคนควรฝึกตนให้มีความอ่อนน้อมต่อทุกคน ลดตัวของเราลงต่ำ เพื่อที่จะยกจิตใจให้สูงขึ้น
5. ไวยยาวัจจมัย คือ บุญที่เกิดจากการขวนขวายช่วยเหลือกิจการงานต่างๆ ที่เป็นกุศล บางครั้งอาศัยร่างกายที่แข็งแรงในการสั่งสมบุญได้
6. ปัตตานุโมทนามัย คือ บุญที่เกิดจากการแผ่ส่วนบุญกุศลให้กับหมู่ญาติ หรือสรรพสัตว์ทั้งหลาย
7. อนุโมทนามัย คือ บุญที่เกิดจากการอนุโมทนาในการทำความดีของคนอื่น เมื่อเรารู้ว่าใครทำบุญกุศล ให้รีบกล่าวคำอนุโมทนาด้วยความจริงใจ จะได้มีส่วนในบุญนั้นด้วย
8. เทสนามัย คือ บุญที่สำเร็จด้วยการแสดงธรรม แนะนำให้คนอื่นรู้จักเส้นทางบุญ บอกทางสวรรค์นิพพานให้กับทุกๆ คน บุญนี้จะส่งผลให้เราเป็นผู้ไม่ตกต่ำ
9. ธัมมัสสวนามัย คือ บุญที่สำเร็จด้วยการฟังธรรม ฟังแล้วนำไปไตร่ตรอง และประพฤติปฏิบัติตาม เพื่อให้ดำรงชีวิตได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
10. ทิฏฐุชุกรรม คือ การทำความเห็นให้ถูกต้อง
