อุปมาอุปไมย หมายถึง สิ่งหรือข้อความที่ยกมาเปรียบเทียบกับสิ่งอื่นเพื่อให้เข้าใจแจ่มแจ้ง
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอรหันตสาวกใช้อุปมาอุปไมยอธิบายขยายความพระธรรม เทศนา เพื่อทำาเรื่องยากให้กลับกลายเป็นเรื่องเข้าใจได้ง่ายๆ โดยเฉพาะครั้งใดที่ต้องทรมานพวก มิจฉาทิฏฐิ เช่น พระกุมารกัสสปะทรมานพระยาปายาสิในปายาสิราชัญสูตร หรือ พระนาคเสน ทรมานพระเจ้ามิลินท์ในหนังสือมิลินทปัญหา เป็นต้น
อุปมาอุปไมยเป็นเครื่องมือที่เข้าไปทำาลายความมืดบอดในดวงใจของมิจฉาทิฏฐิบุคคลได้ อย่างเฉียบพลัน คณะผู้จัดทำเห็นความงดงาม และคุณค่าอันหาประมาณมิได้ของอุปมาอุปไมยที่มีบันทึกใน พระไตรปิฎก จึงได้รวบรวมมาจัดทำาเป็นหนังสือ “อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก” โดยคัดเลือก อุปมาอุปไมยที่สามารถจัดเข้าในหลักมงคลสูตร ๓๘ ประการได้ เพื่อสะดวกและง่ายต่อการค้นคว้า
คณะผู้จัดทำาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสือเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์สำาหรับผู้รักการฝึกฝนอบรม ตนเอง และผู้ที่ต้องทำาหน้าที่เป็นแสงสว่างให้แก่ชาวโลก สามารถนำาเอาอุปมาอุปไมยมาเป็น แนวทางในการพัฒนาการเผยแผ่ธรรมะได้ง่ายขึ้น