Dhamma for people
ธรรมะเพื่อประชาชน

พระเตมีย์ ผู้ยิ่งด้วยเนกขัมมบารมี ๒๗

    
                เราเป็นผู้โชคดีที่ได้อัตภาพเป็นมนุษย์ เกิดมาพบพระพุทธศาสนาแล้ว พึงทำกิจในทางพระพุทธศาสนา ด้วยการทำความดีหมั่นให้ทาน รักษาศีลและเจริญภาวนา เพราะเราไม่อาจรู้ได้ว่าจะละจากโลกนี้ไปเมื่อไหร่ สังขารร่างกายของเรา ถูกไฟคือความแก่ ความเจ็บและความตาย เผาผลาญอยู่ทุกอนุทุกวินาที ไม่มีใครที่จะหลีกหนีกฏของไตรลักษณ์ได้ ทุกชีวิตล้วนบ่ายน่าไปสู่ความเสื่อมสลาย ดังนั้นจึงไม่ควรประมาทในชีวิต ให้เร่งสั่งสมบุญบารมีและฝึกฝนใจหยุดนิ่ง เพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกายอันเป็นที่พึ่งที่ระลึกที่แท้จริง ที่จะทำให้ชีวิตของเราปลอดภัย แม้เวลาจะละจากโลกนี้ไป ก็จะไปอย่างผู้มีชัยชนะ สมกับเป็นผู้มีธรรมะเป็นอาภรณ์กันนะจ๊ะ

มีธรรมภาษิตที่พระเตมียโพธิสัตว์ได้กล่าวเอาไว้ว่า

ยุวา จเร พฺรมจริยํ
พฺรมจารี ยุวา สิยา
ทหรสฺสหิ ปพฺพชฺชา
เอตํ อิสีภิวณฺณิตํ

คนหนุ่มควรประพฤติพรหมจรรย์ 
ผู้ประพฤติพรหมจรรย์ควรจะเป็นคนหนุ่ม
เพราะว่าการบวชของคนหนุ่ม
ท่านผู้แสวงหาคุณธรรม
มีพระพุทธเจ้าเป็นต้น ทรงสรรเสริญ

        
                ผู้ประพฤติพรหมจรรย์ ควรจะเป็นคนที่อยู่ในวัยแข็งแรง นี่คือทัศนะหรือแนวทางในการประพฤติปฏิบัติของบัณฑิต ที่สืบต่อกันมายาวนาน ทุกยุคทุกสมัย หรือแม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะยังไม่ทรงอุบัติขึ้นในโลก พระโพธิสัตว์ทั้งหลายท่านก็จะออกบวช ตั้งแต่เมื่อยังเป็นหนุ่มทั้งนั้น น้อยครั้งที่บวชตอนแก่ เท่าที่หลวงพ่อได้ศึกษาประวัติการสร้างบารมีของท่าน มักพบว่า เมื่อครั้งที่เป็นพระบรมโพธิสัตว์อยู่นั้น เมื่อเล่าเรียนศิลปวิทยาจบแล้ว แทนที่จะครองเรือนท่านก็ตัดสินใจสละเพศฆราวาสออกบวชเป็นฤาษีบ้าง เป็นดาบสบ้าง สมบัติมีเท่าไหร่ก็นำออกบริจาคทานจนหมด ไม่มีความตระหนี่หลงเหลืออยู่ในใจเลย แล้วก็มุ่งแสวงหาโมคธรรมอย่างเดียว 

                มีหลายชาติที่ทรงสละราชบัลลังก์ออกผนวช เพราะท่านถือว่าวัยหนุ่มนี้แหละเป็นวัยที่เหมาะสมที่สุด ที่จะประพฤติพรหมจรรย์ พร้อมที่จะต่อสู้กับปัญหาและอุปสรรคทุกอย่างที่จะเกิดขึ้น เช่นปัญหาสภาพแวดล้อม ที่ร้อนเกินไปหรือหนาวเกินไป ปัญหาเรื่องอาหารการขบฉัน เช่นเมื่ออยากได้ร้อนก็ได้เย็น อยากได้เย็นก็ได้ร้อน จะหาอาหารที่ถูกใจถูกปากหรือเพื่อรักษาสุขภาพทุกครั้งไปก็ไม่ได้  เพราะชีวิตขึ้นอยู่กับคนอืน แล้วถ้าเขาจะเอาอะไรมาถวาย มีอย่างไรก็ฉันอย่างนั้น ฉันเพื่อยังอัตภาพให้เป็นไปได้เท่านั้น จะได้มีเรี่ยวแรงมาประพฤติปฏิบัติธรรมให้ยิ่งๆ ขึ้นไป 

                ถ้าหากบวชในยามชลาต้องมีปัญหาเรื่องการดูแลสุขภาพ การเดินเหินที่ไม่คล่องแคล่วแม้กระทั่งความคิดอ่านก็เริ่มเฉื่อยชาลง จะจดจำธรรมะหรือร่ำเรียนเขียนอ่าน สติปัญญาที่จะมาทรงจำก็ไม่เอื้ออำนวยเสียแล้ว แล้วปัญหาอย่างอื่นอีกสารพัด ดังนั้นการประพฤติพรหมจรรย์ จึงยากที่จะทำให้บริสุทธิ์บริบูรณ์ได้ เพราะฉะนั้นในทางพุทธศาสนา จึงนิยมให้กุลบุตรออกบวชหรือประพฤติพรหมจรรย์ตั้งแต่ยังหนุ่มนี่แหละ บวชตั้งแต่เป็นเณรยิ่งดีถือว่ามาทางลัด การบำเพ็ญเนกขัมมบารมีจะได้เข้มข้นขึ้นไปอีก นี่แหละคือทัศนะในทางพุทธศาสนา

                เหมือนดังเรื่องของพระเตมียราชกุมาร ที่ตัดสินใจออกผนวชเป็นฤษี เมื่อพระชนมายุได้ ๑๖ พรรษา ไม่มีความเยื่อใยต่อราชสมบัติเลย เรามาติดตามรับฟังแนวความคิดเรื่องการออกบวชตั้งแต่ยังหนุ่มของท่าน ต่อจากเมื่อครั้งที่แล้วกันเลยนะจ๊ะ

                พระราชาได้ทรงสดับธรรมภาษิต เกี่ยวกับผลดีของการออกบวชแล้ว ก็ทรงเบื่อหน่ายในฆราวาสวิสัย และทรงมีพระทัยน้อมไปในการบรรพชา ดำริว่า “สมควรที่เราผู้เข้าถึงความชรา จักบวชเสียในที่นี้ เราจะไม่ขอกลับพระนครอีก แต่สำหรับพระโอรสนั้นยังหนุ่มนัก ถึงอย่างไรก็ควรที่จะกลับไปครองราชสมบัติแทนเราเสียก่อน ต่อเมื่อเจริญด้วยพระโอรสและพระธิดาแล้วจึงค่อยบรรพชาในภายหลัง”

                ครั้นทรงดำริเช่นนี้แล้ว จึงตรัสเชื้อเชิญพระเตมียฤษีว่า “ลูกเตมียะ พ่อขอมอบราชสมบัติของตระกูล พร้อมกับสนมนารี ตลอดถึงราชนิเวศน์ให้แก่เจ้า ขอเจ้าจงกลับไปสืบราชสมบัติมีพระชายา เจริญด้วยพระโอรสและพระธิดาเสียก่อน ส่วนพ่อผู้เริ่มชราแล้วควรจะบวชเสียเอง ลูกยังหนุ่มอยู่จะรีบบวชไปทำไม”

     
                พระเตมียฤษีจึงตรัสอธิบายเพิ่มเติมอีกว่า “มหาบพิตร พระองค์จะทรงเชื้อเชิญอาตมภาพด้วย เพราะห่วงพระราชทรัพย์อยู่ทำไม เพราะบางคราวทรัพย์สมบัติก็พลัดพรากจากเราไปก่อนก็มี บางทีเราก็พลัดพรากจากทรัพย์นั้นไปก่อน ทั้งปราสาทราชมณเฑียร ช้าง ม้า โค กระบือ เรือก สวน ไร่ นา บางคราวสิ่งเหล่านี้ก็จากเราไปก่อน บางทีเราก็จากสมบัติเหล่านั้นไปก่อน มหาบพิตรจะเชื้อเชิญอาตมภาพ เพราะเหตุแห่งทรัพย์สมบัติเหล่านี้ทำไม 

                ถ้าอาตมภาพจะกลับไปครองราชย์สมบัติ มีพระชายาตามราชประเพณี เมื่ออาตมภาพยังมีชีวิตอยู่ พระชายาอาจจะสิ้นพระชนม์ไปเสียก่อนก็ได้ หรือเมื่อพระชายายังมีชีวิตอยู่ อาตมภาพอาจจะสิ้นชีวีไปเสียก่อนก็เป็นได้ มหาบพิตรจะทำให้อาตมภาพต้องเสื่อมจากประโยชน์ เพราะประสงค์จะให้มีภรรยาไปทำไม 

 
                จะมีประโยชน์อะไรกับความเป็นหนุ่มเป็นสาว ที่จะต้องแก่ชราไปทุกคืนวัน บุคคลจะมัวหลงเพลิดเพลินระเริงยินดีกับโลกียวิสัย จะมีประโยชน์อะไรกับการมีบุตรและธิดา ซึ่งวันหนึ่งก็ต้องพลัดพรากจากกัน อาตมภาพพ้นแล้วจากพันธะ ซึ่งเป็นภาระผูกพัน ย่อมทราบดีว่า เรามีความแก่ชราเป็นธรรมดา และมีความตายรอคอยอยู่เบื้องหน้า ในขณะที่พญามัจจุราชจ้องจะทำลายเราอยู่เป็นนิตย์ ความเพลิดเพลินในทางโลกีย์จะมีประโยชน์อะไร 

                ธรรมดาสัตว์ทั้งหลายที่เกิดมาในโลกนี้ ล้วนแต่จะต้องตาย เปรียบเสมือนผลไม้ที่แก่แล้วก็จะต้องหล่นจากต้น คนโดยมากเห็นกันในเวลาเช้า แต่พอถึงเวลาเย็นตายจากกันก็มี บางทีเห็นกันในเวลาเย็น แต่ถึงเวลาเช้าต้องมาตายจากกันก็มี สำหรับอาตมภาพผู้พ้นจากเครื่องผูกคือทรัพย์สมบัติแล้ว ย่อมไม่ปรารถนาจะกลับไปสู่เครื่องผูกนั้นอีก ขอพระองค์จงทรงออกผนวช แล้วประพฤติพรหมจรรย์แสวงหาโมกขธรรมเถิด และขอพระองค์อย่าทรงดำริ ให้อัตมาภาพไปเสวยราชสมบัติอีกเลย

                พระเจ้ากาสิกราชทรงทราบว่า พระราชโอรสไม่มีเยื่อใยในราชสมบัติเลยแม้แต่น้อย จึงทรงตัดอาลัยในราชบัลลังก์ มีพระประสงค์ที่จะทรงออกผนวชอย่างแน่วแน่ จึงมีรับสั่งให้ตีฆ้อง ป่าวประกาศไปให้ทั่วพระนครว่า “ผู้ใดมีความศรัทธาเลื่อมใส ใคร่จะบวชตามพระเตมียราชกุมาร ก็ขอจงบวชเถิด” จากนั้นก็ทรงมีพระราชดำรัส สั่งให้เปิดท้องพระคลังทั้งหมด และให้จารึกแผ่นทองคำติดไว้ ณ เสาท้องพระโรงว่า “ผู้ใดต้องการทรัพย์สมบัติเงินทองของมีค่า ก็จงมาขนเอาไปจากท้องพระคลังหลวงนั้นเถิด”

                แต่ก็ปรากฏว่า มิได้มีใครต้องการพระราชทรัพย์นั้นเลย ในทางตรงกันข้าม ชาวเมืองกลับพากันละทิ้งบ้านเรือน ชักชวนกันไปหาพระเตมียราชกุมารเป็นจำนวนมาก มหานครที่คราคร่ำไปด้วยผู้คน แทบจะกลายเป็นเมืองร้าง พระเจ้ากาสิกราช และพระอัครมเหสีได้นำเหล่าเสนามหาอำมาตย์ ข้าราชบริพารและมหาชนชาวเมืองพาราณสีที่ติดตามมา พากันออกบวชเป็นฤษีและฤษิณีกันทั้งหมด

                สถานที่ซึ่งท่านท้าวสักกเทวราชทรงประทานให้ ทั้งหมดมีพื้นที่ประมาณหนึ่งโยชน์ เป็นพื้นที่ ที่อุดมสมบูรณ์ มีผลไม้ออกดอกออกผลไม่จำกัดฤดูกาล ฝ่ายพระโพธิสัตว์ได้จัดให้เหล่าฤษิณี ที่เป็นนักบวชหญิงได้สร้างอาศรม อาศัยอยู่ตอนกลางของป่าแห่งนั้น ให้เหล่าฤษีนักบวชชายสร้างอาศรมอยู่รอบนอก เมื่อคราวที่ฤษีหรือฤษิณีเหล่าใด เกิดนึกคิดในเรื่องกามหรือเรื่องพยาบาท พระเตมียฤษีก็จะประทับนั่งบนอากาศ ประทานโอวาทให้แก่ฤษีและฤษิณีเหล่านั้น เมื่อทุกคนกระทำตามพระโอวาทของพระโพธิสัตว์ ต่างก็ได้สำเร็จอภิญญา ๕ และสมาบัติ ๘ ตามกำลังแห่งความเพียรของตน

                เราจะเห็นได้ว่า กัลยาณมิตรเป็นทั้งหมดของพรหมจรรย์ เพราะอาสัยพระโพธิสัตว์เป็นยอดกัลยาณมิตร พระราชบิดาพระราชมารดาตลอดจนไพร่ฟ้าอานาประชาราษฎร์ จึงพบกับแสงสว่างในชีวิต ได้รับรสแห่งธรรม ส่วนว่าการตัดสินพระทัยออกผนวช ของพระเตมียราชกุมาร จะส่งผลต่อแว่นแคว้นอืนและส่งผลต่อโลกอย่างไรบ้างนั้น พรุ่งนี้ก็ให้ลูกๆ ทุกคนมารับฟังตอนจบกันนะจ๊ะ

พระธรรมเทศนา โดย : หลวงพ่อธัมมชโย  (ไชยบูลย์ ธมฺมชโย)