นิทานอีสป เรื่อง ความคิดของกบ
ขณะที่ความร้อนเผาผลาญน้ำในสระ หนองและบึงหลายแห่งน้ำแห้งขอด กบสองตัวกำลังเที่ยวหาแหล่งน้ำสำหรับดื่ม ทั้งสองกระโดดขึ้นไปอยู่บนขอบบ่อน้ำแห่งหนึ่ง แต่ไม่สามารถตัดสินใจได้ว่าสมควรที่จะกระโดดลงไปในบ่อหรือไม่ ในที่สุดกบตัวเล็กก็ออกความเห็นว่า
"เราควรกระโดดลงไปในบ่อนี้ เพราะคงมีน้ำอยู่ในบ่อมากมายและจะไม่มีสัตว์อื่นมาแย่งน้ำเราดื่มด้วย"
"ไม่! เราไม่ควรกระโดดลงไป" กบอีกตัวพูด "จริงอยู่อาจมีน้ำอยู่ในบ่อมากมายในตอนนี้ แต่หากน้ำในบ่อเกิดแห้งขึ้นมา เราจะขึ้นมาจากบ่อได้อย่างไรกัน"
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
ควรคิดรอบคอบ มองการณ์ไกล ไม่มุ่งหวังประโยชน์เฉพาะหน้าโดยไม่คำนึงถึงผลเสียในอนาคต
หลักธรรมในพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้อง:
โยนิโสมนสิการ (การใคร่ครวญอย่างแยบคาย):
กบที่คิดว่าน้ำในบ่ออาจแห้งขอดในอนาคตสะท้อนถึงหลักโยนิโสมนสิการ ซึ่งสอนให้พิจารณาเหตุและผลอย่างลึกซึ้งก่อนการตัดสินใจ
อัปปมาทะ (ความไม่ประมาท):
การไม่ประมาทในสถานการณ์ปัจจุบันและมองการณ์ไกลเพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงในอนาคตเป็นแก่นสำคัญของหลักอัปปมาทะ
สัมปชัญญะ (ความระลึกรู้):
การมีสติและระลึกรู้ถึงข้อจำกัดของสถานการณ์ เช่น ความลึกของบ่อและความเป็นไปได้ที่น้ำจะหมด สะท้อนถึงสัมปชัญญะที่ช่วยให้การตัดสินใจเป็นไปอย่างรอบคอบ
บทเรียนสำคัญ:
ความเร่งรีบหรือความประมาทอาจนำไปสู่ปัญหาหรือความลำบากในอนาคต การพิจารณาสถานการณ์ทั้งในปัจจุบันและอนาคตอย่างถี่ถ้วนคือเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้การตัดสินใจนั้นเป็นไปอย่างเหมาะสมและปลอดภัย
