คำถาม : มีคุณโยมท่านหนึ่งถามมาว่า ทำไมยิ่งอ่านหนังสือธรรมะกลับยิ่งมีความยึดมั่นถือมั่นมากกว่าเดิม การฝึกสมาธิภาวนาจะช่วยแก้ไขได้ไหมคะ
พระอาจารย์ : คุณโยมช่วยได้ ถ้าเราอ่านหนังสืออย่างเดียวมันเหมือนกับได้แต่ทฤษฎีเยอะ พอทฤษฎีเยอะเนี่ย แล้วใช้ความเข้าใจด้วยการคิดเนี่ยนะ ความคิด เรียกว่า จินตามยปัญญา ปัญญาจากการคิด ซึ่งมันยังมีโอกาสถูกบ้างผิดบ้าง แต่การทำสมาธิภาวนาเนี่ย เป็นปัญญาที่เกิดจากการภาวนาปัญญาที่เกิดขึ้นจะเป็นปัญญาที่บริสุทธิ์ เพราะฉะนั้นจำเป็นต้องได้ปริยัติ ปฏบัติ ประกอบกัน หากเอาแต่ปริยัติเอาแต่อ่าน ฟัง ศึกษาอย่างเดียวเนี่ย บางทีเราอาจจะเข้าใจผิดแล้วพอศึกษาเยอะ ฝังใจว่าต้องอย่างเนี่ยอย่างนี้ไม่ใช่อย่างนี้มันไม่ถูกก็เลยยิ่งมีความยึดมั่นถือมั่นมากขึ้นไป แต่ถ้าเกิดว่าได้ปฏิบัติด้วยเนี่ยนะ ศึกษาธรรมะด้วยจะเสริมธรรมะซึ่งกันและกันเลย สบายใจว่าเราปฏิบัติถูกต้องแน่ไม่พลาด อาศัยธรรมะที่ได้ศึกษาเป็นเครื่องประคอง ขณะเดียวกันก็ไม่สุดโต่งแค่ปริยัติได้ปริยัติแล้วปฏิบัติทั้ง 2 ทาง เหมือนมือซ้ายมือขวาต้องช่วยกันล้างถึงจะเกลี้ยงดี เจริญพร
