คำถาม : ผมสงสัยในบทสวดยอดพระกัณฑ์ไตรปิฎก มีพระอาจารย์บางรูปบอกว่าบทสวดนี้หาความหมายไม่ได้ ทำนองว่าไม่มีความหมายไม่มีประโยชน์อะไร ความจริงแล้วเป็นเช่นไรครับ ผมสวดทุกเช้าผมก็เลยมีความเคลือบแคลงใจครับ?
พระอาจารย์ : คุณโยม ในเรื่องยอดพระกัณฑ์พระไตรปิฎกนี้ มีอยู่ 3 ประเด็น ประเด็นที่หนึ่ง เนื้อหาของบท คล้ายๆบทสวดมนต์ที่เราเองสวดทั่วไป ทำวัตรเช้า ทำวัตรเย็นนี่แหละ ประเด็นที่สองคือ ชื่อคำว่ายอดพระกัณฑ์พระไตรปิฎก ทำให้เข้าใจเหมือนกับว่าสรุปรวบยอดคำสอนในพระไตรปิฎกทั้งหมด เป็นสุดยอดแห่งพระกัณฑ์พระไตรปิฎก สื่อให้เข้าใจอย่างนั้น ซึ่งจริงๆแล้วมันไม่ตรงกับเนื้อหาจริงๆเพราะเนื้อหาเป็นแต่เพียงการสรรเสริญพระพุทธเจ้าเท่านั้น ไม่ได้กล่าวถึงหลักธรรมคำสอนต่างๆมากมาย ไม่ได้เป็นการสรุปรวบยอดพระไตรปิฎกทั้งหมดแต่ประการใด ทำให้มีบางคนรู้สึกปฏิเสธว่าเหมือนกับไม่ตรงกับชื่อ ประเด็นที่สาม คือ เป็นเรื่องอานิสงค์ของการสวด บทสวดยอดพระกัณฑ์ยอดพระไตรปิฎกนี้ กล่าวกันว่ามีการขุดพบที่เมืองสวรรคโลก แล้วมีการกล่าวถึงอานิสงค์ว่ามีมากมายมหาศาลยิ่งกว่าบทสวดอื่นๆเป็นร้อยเป็นพันล้านเท่า สวดบทนี้บทเดียวแล้วเรียกว่าตั้งแต่ชั้นดินถึงชั้นพรหม อานิสงค์เลอเลิศทั้งหมด ใครก็สู้ไม่ได้ ซึ่งก็เป็นการกล่าวเกินจริงไป เหมือนกับไปข่มเอาบทสวดมนต์อื่นๆทั้งหมดลงไป ทั้งๆที่บทสวดมนต์อื่นๆ เช่น ธรรมจักรกัปวัตนสูตร เป็นคำตรัสของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยตรงด้วยซ้ำไป ตรงนี้แหละทำให้ผู้รู้หลายๆท่านปฏิเสธว่าบทสวดนี้ไร้สาระ ไม่มีความหมาย แต่ความจริงโดยเนื้อหาก็เป็นการสรรเสริญคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะสวดก็ไม่ได้ผิดอะไรเลย เป็นประโยชน์ เวลาสวดไปก็ทำสมาธิไปด้วย ระลึกถึงคุณพระรัตนตรัยไปด้วย แต่ต้องเข้าใจว่า ชื่อว่า ยอดพระกัณฑ์พระไตรปิฎก ไม่ได้หมายถึงว่าเป็นการรวมคำสอนพระไตรปิฎกจริงๆ และอานิสงค์ก็มีคล้ายๆบทสวดมนต์อื่นนั่นเอง ไม่ได้มีอานิสงค์เลอเลิศเป็นแสนเป็นล้านเท่าแต่ประการใด