๑ คนเกิดวันอาทิตย์ แบบตั้งนามฉายา
ในทางคณะสงฆ์ผู้จะอุปสมบท ต้องมีชื่อเป็นภาษามคธ ฉะนั้น พระอุปัชฌายะจึงตั้งชื่อให้ใหม่ทุกรูปซึ่งเรียกว่า "ฉายา" เพื่อสะดวกในการอุปสมบทกรรม พระอุปัชฌายะผู้จะตั้งชื่อให้นั้น ท่านให้ถือเอาวันเกิดของนาคเป็นเกณฑ์ นับเป็น บริวาร" ขึ้นต้นเหมือนกันกับวิธีตั้งชื่อเด็กอย่างทำนองเดียวกัน ฯ
(อนึ่ง พระเถระผู้ใหญ่ ท่านแนะนำห้ามนัก มิให้ตั้งชื่อฉายาภิกษุมีตัวอักษรในวรรคที่เป็น ศรี ขึ้นหน้า ถ้าฉายาถูกที่ศรีมักจะล่วงปฐมปาราชิก) ถ้านาคจำวันเกิดของตนไม่ได้ ท่านก็ถือเอาวันอุปสมบทนั้นเป็นเกณฑ์ เท่ากับวันเกิดนับเป็นบริวารอย่างเดียว จึงดูตัวอย่างดังต่อไปนี้
๑ คนเกิดวันอาทิตย์
การตั้งนามฉายาอุปสัมปทาเปกข์ ผู้เกิดวันอาทิตย์นั้น นิยมใช้อักษรนามฉายาขึ้นต้นด้วยอักษรที่เป็นบริวาร ได้แก่ สระ ๘ ตัว คือ อ, อา, อิ, อี, อุ, อู, เอ, โอ และห้ามใช้อักษรที่เป็นกาฬกัณณี ๓ ตัว คือ ส, ห, ฬ เข้าร่วมประกอบด้วย ดังตัวอย่างต่อไปนี้ :
ข้อควรสังวรระวังในการตังนามฉายา
การตั้งนามฉายาตามชื่อก็ตาม การตั้งนามฉายาตามนามสกุลก็ตามการตั้งนามฉายาตามชื่อและนามสกุลผสมกันก็ตาม นิยมใช้หลักเกณฑ์ตามทักษาพยากรณ์เข้าประกอบการพิจารณาด้วยว่า นามฉายาที่ตั้งนั้นต้องไม่มีอักษรที่เป็นกาฬกัณณีเข้าร่วมประกอบอยู่ด้วย ถ้ามีอักษรที่เป็นกาฬกัณณีเข้าร่วมประกอบอยู่ด้วยก็ไม่นิยมใช้ พึงเปลี่ยนไปใช้วิธีการตั้งนามฉายาตามวันเกิดของอุปสัมปทาเปกข์แทน แต่ทั้งนี้ต้องยกเว้นคนเกิดวันจันทร์ เพราะคนเกิดวันจันทร์มีอักษรที่เป็นกาฬกัณณี ได้แก่ สระ ๘ ตัว คือ อ, อา, อิ, อี, อ, อู, เอ, โอ นั้น การจะตั้งฉายาโดยไม่มีสระเข้าประกอบด้วยย่อมเป็นไปไม่ได้ เพียงแต่ห้ามใช้สระนำหน้าเท่านั้น
อนึ่ง การตั้งนามฉายาตามวันเกิดของอุปสัมปทาเปกข์นั้น ก็นิยมเลือกใช้ศัพท์ที่เป็นคุณบทแสดงถึงคุณลักษณะของอุปสัมปทาเปกข์นั้นตามความเป็นจริงด้วยไม่นิยมใช้คุณศัพท์ที่แสดงคุณลักษณะดีเด่นจนเกินความจริงจะเป็นเหตุให้อุปสัมปทาเปกข์นั้นแพ้ภัยแก่ตัวเอง และพระอุปัชฌาย์ผู้ตั้งนามฉายาให้แก่อุปสัมปทาเปกข์นั้นจะต้องรู้คำแปล หรือจะต้องรู้ความหมายแห่งนามฉายาที่ตั้งนั้นๆ ด้วยเสมอไป.
