ข้อวัตรปฏิบัติที่ทำให้พระสงฆ์ เป็นเนื้อนำบุญของชาวโลก
ความหมายของสามัญญผล
เมื่อเราทราบแล้วว่า พระสงฆ์คือใครและมีความสำคัญต่อความเสื่อมและความเจริญของพระพุทธศาสนาอย่างไร ต่อไปเราจะได้เข้าสู่ ข้อวัตรปฏิบัติของพระสงฆ์ ที่พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้เป็นมรดกธรรม และอานิสงส์หรือผลที่จะได้รับเมื่อพระสงฆ์ได้ลงมือปฏิบัติข้อวัตรทั้งหลายเหล่านั้น ไม่เพียงแต่พุทธศาสนิกชนเท่านั้นที่พึงทราบ แม้แต่ตัวของพระสงฆ์เองยิ่งต้องตระหนักทราบเป็นอย่างยิ่ง
เป็นบุญลาภของพวกเราอย่างยิ่ง ที่พระสงฆ์ในกาลก่อนได้ให้ความสำคัญกับการศึกษาทรงจำพระธรรมวินัย ตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรม รักษาและสืบทอดพระสัทธรรมโดยเอาชีวิตเป็นเดิมพันจนกระทั่งทำให้พระสัทธรรมคำสอนมาถึงมือของพวกเราในวันนี้ ซึ่งพระสูตรสำคัญที่กล่าวถึง ข้อวัตรปฏิบัติและอานิสงส์ที่จะได้รับนี้คือ สามัญญผลสูตร นั่นเอง
คำว่า สามัญญผล ในสามัญญผลสูตร หมายถึง ผลหรืออานิสงส์ของความเป็นสมณะ หรือ ผลดีของการเป็นนักบวชในพระพุทธศาสนา
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงผลดีหรืออานิสงส์ของการบวชในพระพุทธศาสนา ที่พระภิกษุสงฆ์จะพึงได้รับว่า มีเป็นขั้น ๆ ตามลำดับ เริ่มจากอานิสงส์ที่เห็นประจักษ์ได้ในปัจจุบันคือ ได้รับการ
ยกย่องเคารพนับถือจากบุคคลโดยทั่วไป มีความสงบกาย วาจา ใจมีสติสัมปชัญญะ มีปัญญาพิจารณาไตร่ตรองเรื่องต่าง ๆ รอบคอบขึ้น มีความเข้าใจเรื่องโลกและชีวิตอย่างแท้จริง
อันเป็นเหตุปัจจัยให้สามารถเป็นกัลยาณมิตรให้ตนเอง ครองชีวิตโดยถูกต้องตามทำนองคลองธรรม ไม่ตกอยู่ใต้อำนาจกิเลส และสามารถเป็นกัลยาณมิตรให้ผู้อื่น คือ เป็นผู้ชี้ทางถูกให้แก่บุคคลใกล้ชิดรอบข้างและชาวโลกได้ตลอดไป จนบรรลุถึงขั้นสูงสุด คือ มรรคผลนิพพานในที่สุด
หากยังไม่สามารถบรรลุมรรคผลนิพพานในชาตินี้ได้ ประสบการณ์และบุญกุศลทั้งปวงที่นักบวชได้บำเพ็ญไว้ในปัจจุบันชาติก็ไม่สูญเปล่า ย่อมสั่งสมไว้เป็นรากฐานหรือกองทุนเพื่อรอเวลาออกผลในชาติภพต่อ ๆ ไป
สมดังพุทธภาษิตที่ว่า “บุคคลอย่าสำคัญว่าบุญเล็กน้อยคงจักไม่มาถึง แม้หม้อน้ำยังเต็มด้วยน้ำที่ตกลงมาทีละหยาด ๆ ได้ ฉันใด คนมีปัญญา เมื่อสั่งสมบุญแม้ทีละเล็กทีละน้อยก็เต็มด้วยบุญได้ ฉันนั้น”๑ เมื่อบุญเต็มเปี่ยมแล้ว ย่อมเป็นเหตุให้ได้บรรลุมรรคผลนิพพาน อันเป็นเป้าหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนา
เชิงอรรถ อ้างอิง
๑ ขุ.ธ. ๒๕/๑๒๒/๖๙ (แปล.มจร)
จากหนังสือ ที่สุดแห่งธรรม ถึงได้ด้วยความเคารพ 3
โดยคุณครูไม่เล็ก