โยม : พระอาจารย์ครับวิทยาศาสตร์กับพุทธศาสตร์ต่างกันอย่างไรครับ
พระอาจารย์ : วิทยาศาสตร์พยายามแสวงหาความจริงด้วยของอยาบ แต่พุทธศาสตร์แสวงหาความจริงด้วยกลไกทางจิต ซึ่งมันมีความลึกซึ้งกว่า ทางวิทยาศาสตร์ยังตามไม่ค่อยทันเรื่องกลไกทางจิต คนที่โด่งดังมากในความรู้เรื่องจิตของทางวิทยาศาสตร์ ก็คือ sigmund Freud (ซิกมัลด์ ฟอยด์) ที่เป็นคนตั้งทฤษฎีจิตวิเคราะห์ว่าทุกอย่างจะมี 3 อย่าง ทำงานส่งผลซึ่งกันและกัน id คือ สัญชาตญาณ แล้วก็ ego อีโก้ก็คือการยึดถือตัวตนเป็นศูนย์กลางโลกและจักรวาล แล้วก็ superego ซุปเปอร์อีโก้ ก็เหมือนเป็นมโนธรรมจิตสำนึก มีขบวนการในการทำงานร่วมกันไปมาอย่างซับซ้อน
แต่ความจริงดวงจิตเป็นยังไง sigmund Freud (ซิกมัลด์ ฟอยด์) ก็ยังไม่เห็น รู้ไหมว่าดวงจิตเป็นดวงใสๆขนาดเท่าฟองไข่แดงของไก่ ฐานที่ตั้งไว้อยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 sigmund Freud (ซิกมัลด์ ฟอยด์) ก็ไม่รู้แต่เขาก็ฉลาดมากนะ เก่งมากในการสังเกตปฏิกิริยาการทำงานของใจ แล้วก็ตั้งเป็นทฤษฎีจิตวิเคราะห์ เหมือนเขายังไม่เห็นตัวไฟฟ้า แต่ก็รู้สึกว่ามันมีแสงสว่างออกมา แต่ตัวไฟฟ้าก็ยังไม่เห็น แต่ของพระพุทธเจ้าพระองค์เห็นเลย ตัวไฟฟ้าเป็นยังไง อิเล็กตรอนเป็นยังไง หรือว่าดวงจิตเป็นยังไง พระองค์เห็นหมดเลยความลึกซึ้งเนี่ยมันต่างกันเยอะ
เจริญพร