ปิตุฆาต
มาตุฆาต และปิตุฆาต การฆ่ามารดาและบิดา หมายถึงมารดาและบิดาผู้ให้กำเนิดเท่านั้น ไม่ได้รวมถึงมารดาและบิดาผู้คอยเลี้ยงดูหรือผู้มีพระคุณในภายหลัง ซึ่งไม่ว่าผู้ฆ่าจะทราบหรือไม่ทราบว่าผู้ที่ตนฆ่าไปนั้น เป็นมารดาหรือบิดาของตนก็ตาม ก็จัดเป็นอนันตริยกรรมทั้งสิ้น
มาตุฆาตและปิตุฆาตเน้นที่ผู้ฆ่าเป็นหลัก ถึงแม้จะใช้ให้ผู้อื่นฆ่า แต่ถ้าผู้ตายเป็นมารดาหรือบิดาของตน ผู้นั้นก็ต้องรับผลอนันตริยกรรม ส่วนผู้ที่รับคำสั่งให้เป็นผู้ฆ่าก็จะได้รับผลกรรมในส่วนที่ฆ่ามนุษย์ ซึ่งไม่ใช่อนันตริยกรรม แต่ถ้าผู้ตายเป็นมารดาหรือบิดาของผู้ที่ลงมือฆ่า ผู้ฆ่าก็ต้องได้รับผลอนันตริยกรรม ส่วนผู้ที่ใช้ให้ฆ่าย่อมได้รับผลกรรมในส่วนที่ฆ่ามนุษย์ ซึ่งไม่ใช่อนันตริยกรรม แต่ก็มีเงื่อนไขอยู่ว่าในการฆ่านั้น ทั้งผู้ฆ่าและมารดาหรือบิดาจะต้องเป็นมนุษย์ด้วยกันทั้งสองฝ่าย จึงจะเป็นอนันตริยกรรม แม้จะมีเจตนาหรือไม่มีเจตนาก็ตาม แต่ถ้าหากฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด หรือทั้ง 2 ฝ่าย ไม่ใช่มนุษย์ ก็ไม่จัดเป็นอนันตริยกรรม
กรณีศึกษาจากพระไตรปิฎก
บุพกรรมของพระมหาโมคคัลลานะ1)
ในอดีตชาติของพระมหาโมคคัลลานะ ท่านได้เกิดเป็นกุลบุตรชาวเมืองพาราณสี ได้ดูแลปรนนิบัติมารดาบิดาอย่างดี ต่อมามารดาบิดารู้สึกสงสารลูกที่ต้องทำงานทุกอย่างคนเดียว จึงพูดกับลูกเพื่อให้นำหญิงสาวมาเป็นภรรยา ซึ่งท่านก็ได้ปฏิเสธเรื่องนี้กับมารดาบิดาอยู่หลายครั้ง แต่ก็ไม่อาจที่จะทัดทานมารดาบิดาได้จึงยอมให้มารดาบิดานำหญิงสาวมาเป็นภรรยาของตน
หญิงนั้นได้ทำการดูแลมารดาบิดาของสามีอยู่เพียง 2-3 วันเท่านั้น ก็ได้ทำการยุยงสามีให้เกิดความเข้าใจมารดาบิดาผิด ด้วยการเอาอาหารและข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ มาวางให้รกรุงรังเลอะเทอะไปทั่วทั้งบ้าน เมื่อสามีกลับมาก็ถามภรรยา นางก็บอกว่ามารดาบิดาทำ ซึ่งช่วงแรกท่านก็ยังไม่เชื่อ แต่เมื่อภรรยาทำอยู่อย่างนั้นบ่อยๆ จึงทำให้ท่านเชื่อภรรยาในที่สุด และได้หาอุบายในการฆ่ามารดาบิดาด้วยการพาท่านทั้งสองเดินทางไปหาญาติ แต่เมื่อถึงกลางดงป่าก็ได้ลงจากรถแล้วทำเสียงปลอมเป็นโจรมาทุบตีมารดาบิดา ทั้งๆ ที่ท่านทั้งสองร้องให้ลูกหนีไปด้วยความเป็นห่วงลูกมากกว่าชีวิตของตน แต่ลูกก็หามีสำนึกไม่ ทุบมารดาบิดาจนถึงแก่ความตาย แล้วทิ้งศพไว้กลางดงป่านั้น
เมื่อท่านละจากชาตินั้นก็ได้ตกไปเสวยทุกข์อยู่ในอเวจีมหานรกหลายแสนปี และเมื่อมาเกิดเป็นมนุษย์ก็ถูกทุบตีจนร่างแหลกเหลวถึงหลายร้อยชาติ จนกระทั่งมาเกิดในชาติสุดท้ายนี้แม้บรรลุเป็นพระอรหันต์ก็ยังถูกพวกโจรทุบตีจนร่างแหลกเหลวและนิพพานในที่สุด
อนันตริยกรรมที่พระมหาโมคคัลลานะกระทำไว้ในอดีตชาติ คือ มาตุฆาตและปิตุฆาต เป็นกรรมหนักและมีกำลังแรงมาก จึงให้ผลก่อนกรรมอื่น ทำให้ท่านตายจากชาตินั้นแล้วต้องตกอเวจีมหานรกอันยาวนาน และเมื่อกลับมาเกิดเป็นมนุษย์ก็ต้องถูกคนอื่นทำร้ายร่างกายมาจนกระทั่งชาติสุดท้าย
-------------------------------------------------------------------
1) เรื่องพระมหาโมคคัลลานเถระ, ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 42 หน้า 99.
GL 203 กฎแห่งกรรม
กลุ่มวิชาเป้าหมายชีวิต