Dhammaforpeople
ธรรมะเพื่อประชาชน

ตอน  ความเกี่ยวพันของพญานาคกับพระพุทธศาสนา

 

          จุดแห่งความสุขและความสำเร็จอันสูงสุดในชีวิตคืออะไร อยู่ที่ตรงไหนจะเข้าถึงได้อย่างไร เป็นสิ่งที่มนุษย์น้อยคนนักที่จะได้รู้แจ้งเห็นแจ้งในสิ่งเหล่านี้ ต่อเมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จอุบัติขึ้นในโลก

 

          ทำให้เรารู้ว่าความสุขและความสำเร็จที่แท้จริงนั้นเกิดจากการฝึกฝนใจให้บริสุทธิ์หยุดนิ่งอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ จนกระทั่งถึงจุดที่หลุดพ้นจากกิเลสอาสวะทั้งหลาย เมื่อนั้นจึจะได้ชื่อว่าได้บรรลุความสำเร็จอันสูงสุดในชีวิตอย่างแท้จริง

 

          กาฬนาคราชได้กล่าวสรรเสริญพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก่อนจะได้ตรัสรู้ธรรมเอาไว้ว่า

          ข้าแต่พระมหามุนี ปฐพีได้หวั่นไหวในขณะที่พระองค์ยกพระบาทจากท่าน้ำเนรัญชราแล้วประทับลงสู่ควงไม้พระศรีมหาโพธิ์ รัศมีที่เปล่งออกจากพระวรกายส่องสว่างดุจแสงอาทิตย์

          วันนี้พระองค์บรรลุถึงสิ่งที่ปรารถนา ข้าแต่พระผู้มีพระเนตรงามดั่งดอกบัว นกทั้งหลายที่โผบินขึ้นสู่ท้องฟ้าได้บินวนธรรมทักษิณ ไม่เป็นที่น่าสงสัยว่าวันนี้จะเป็นวันที่พระองค์จะได้เป็นพระพุทธเจ้า

          การเห็นรัศมีนี้เหมือนความงามแห่งพระรัศมีของพระพระกกุสันธพุทธเจ้า พระโกนาคมนะพุทธเจ้า และพระพระกัสสปะพุทธเจ้า รัศมีของพระองค์ทำให้ภพของข้าพระองค์สว่างไสวดังประดับด้วยทองคำ แสงสว่างนี้ไพรบูรณ์ ปรากฏอยู่ในภพของข้าพระองค์ ไม่ใช่แสงสว่างของดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ ไม่ใช่แสงไฟ แสงแก้วมณีหรือแสงฟ้าแลบ ไม่ใช่แสงแห่งดวงดาวและไม่ใช่แสงสว่างแห่งองค์อินทร์ ของพรหมหรือของพวกอสูร แต่ก่อนภพของข้าพระองค์เต็มไปด้วยความมืดของกรรม แต่วันนี้สว่างไสวยิ่งนัก

 

          นี่เป็นคำกล่าวสรรเสริญของกาฬนาคราช ซึ่งเรื่องราวของกาฬนาคราชนั้นมีประวัติผูกพันใกล้ชิดกับพระพุทธศาสนามายาวนานและส่วนใหญ่ล้วนมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาทั้งสิ้น อย่างเช่นพญากาฬนาคราชที่มีอายุยืนยาวถึง ๔ พุทธันดรอาศัยอยู่ในนาคพิภพภายใต้แม่น้ำเนรัญชรา

 

          ในวันที่พระโพธิสัตว์จะตรัสรู้นั้น พระองค์ทรงจับถาดทองอธิษฐานว่า “ถ้าเราจะได้เป็นพระพุทธเจ้าในวันนี้ขอถาดทองใบนี้จงลอยทวนกระแสน้ำ แต่ถ้าไมได้เป็นก็จงลอยไปตามกระแสน้ำเถิด”

 

          ครั้นทรงอธิษฐานแล้วก็ลอยถาดทองคำนั้นไป ปรากฏว่าถาดทองเหมือนมีชีวิตสามารถรับรู้ได้ถึงแรงอธิษฐานของพระบรมโพธิสัตว์และได้ลอยทวนกระแสน้ำไปจนถึงกลางแม่น้ำและจมลงไปจนถึงภพของกาฬนาคราช

 

          ถาดทองได้กระทบกับถาดทองของพระพุทธเจ้าทั้งสามพระองค์เกิดเสียงดังกริ๊ง จากนั้นแทนที่จะอยู่เหนือถาดสามใบนั้นกลับเลื่อนไปรองอยู่ใต้ถาดสามใบเพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อน ๆ กาฬนาคราชได้ยินเสียงนั้นแล้วก็รำพึงว่า เมื่อวานนี้พุทธเจ้าทรงบังเกิดแล้วองค์หนึ่ง วันนี้จึงทรงบังเกิดขึ้นอีกองค์หนึ่งแล้วก็กล่าวสรรเสริญพระพุทธองค์ด้วยความเลื่อมใสดังวาทะด้านบน

 

          เมื่อกาฬนาคราชได้กล่าวสรรเสริญพระโพธิสัตว์แล้วก็ไปนมัสการแทบพระบาททั้งสองของพระองค์แล้วยืนอยู่เบื้องพระพักตร์ด้วยความเคารพ นางนาคกัญญาก็พากันบูชาพระโพธิสัตว์ด้วยดอกไม้ของหอมและประโคมดนตรีและกล่าวสรรเสริญว่า การเห็นพระผู้เป็นนายกของโลก ผู้มีพระพักตร์ดุจดวงจันทร์วันเพ็ญ ผู้สูงสุดของโลก

 

          เหมือนข้าพระองค์ได้เห็นพระผู้พิชิตมารที่ทรงกำจัดกิเลสมารอันไม่น่าปรารถนาให้สิ้นไป การสำรวมอินทรีย์ การให้ทาน การเสียสละทั้งหมดของข้าพระองค์ได้มีแล้วเพื่อประโยชน์ได้ ความเพียร ความยินดีในการเข้าฌาน ปัญญาที่เป็นดุจดวงประทีป พระองค์ทำแล้วเพื่อประโยชน์ใด ประโยชน์นั้น ๆทั้งหมดจะอำนวยผลให้แก่พระองค์ในวันนี้ เพราะพระองค์จะถึงชัยชนะที่ยิ่งใหญ่

 

          หลังจากนาคราชได้ทรงสรรเสริญพระโพธิสัตว์แล้ว พระโพธิสัตว์ได้ทรงรับหญ้าจากคนเกี่ยวหญ้าชื่อโสตถิยะ ทรงลากหญ้าต่างบัลลังก์ประทับอยู่ใต้ร่มพระศรีมหาโพธิ์ พร้อมทั้งทรงอธิษฐานจิตมั่นว่าแม้ว่าเนื้อและเลือดจะแห้งเหือดไปเหลือแต่หนังเอ็นกระดูกก็ตามที ถ้ายังไมได้บรรลุอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณก็จะไม่เสด็จลุกจากที่

 

          พออธิษฐานจิตเสร็จเท่านั้นเทวบุตรมารพร้อมด้วยเสนามารเหมือนจะรู้วาระจิตของพระองค์ ได้ยกพลพรรคมารมาผจญกับพระองค์เพื่อแย่งชิงรัตนบัลลังก์และขัดขวางไม่ให้พระองค์ได้บรรลุพระสัมพัญญุตญาณ พระองค์ก็ทรงตั้งจิตอธิษฐานถึงบารมีสิบทัศต่อสู้กับมารด้วยบุญฤทธิ์ ทำให้หมู่มารแพ้พ่ายไปและในที่สุดก็ได้บรรลุปุพเพนิวาสานุสสติญาณในปฐมยาม ได้บรรลุจุตูปปาตญาณในมัชฉิมยาม

 

          ทรงใช้พระปัญญาแทงตลอดทรงใช้พระปัญญาแทงตลอดปฏิจจสมุปบาทธรรม ได้บรรลุบรรลุอาสวักขยญาณในในปัจฉิมยามและตรัสรู้พระสัมมาสัมโพธิญาณในเวลาอรุณรุ่ง

 

          พญานาคได้เข้ามามีบทบาทเกี่ยวข้องในครั้งที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสรู้อยู่หลายคราว เช่นมารับหน้าที่รักษาถาดทองที่พระพุทธองค์ทรงลอยในแม่น้ำเนรัญชรา พญามุจลินทร์นาคราชรับบุญใหญ่หลังการตรัสรู้ธรรมของพระพุทธองค์ได้ ๕ สัปดาห์ ในสัปดาห์ที่ ๖ มหาเมฆได้ตั้งขึ้นในสมัยที่ไม่ใช่ฤดูกาล

 

          พญานาคมุจลินทร์ซึ่งสถิตอยู่ในภพละเอียดใต้สระมุจลินทร์ได้ดำริว่า เมื่อพระบรมศาสดาเสด็จมาใกล้นาคพิภพของเรา มหาเมฆนี้ก็ตั้งขึ้น ฉะนั้นพระองค์จึงควรได้มณฑปสำหรับมุงบัง เราแม้มีฤทธิ์มากสามารถเนรมิตประสาทแก้ว ๗ ประการก็ได้แต่ผลบุญอันยิ่งใหญ่จะไม่เกิดขึ้นกับเรา ดังนั้นจึงควรทำการบูชาแด่พระทศพลด้วยสรีระกาย

 

          ว่าแล้วก็ขยายร่างเป็นพญางูตัวใหญ่เอากายขดล้อมพระบรมศาสดาไว้ ๗ ชั้น แผ่พังพานกั้นไว้ด้านบนทำภายในขนดให้เป็นห้องใหญ่ พญานาคดำริว่าพระศาสดาจะทรงประทับได้อย่างสบาย จึงขดล้อมสถานที่ไว้อย่างกว้างขวาง

 

          บนเพดานมีพวงของหอม พวงดอกไม้ห้อยประดับวิจิตรงดงามด้วยดาวทอง และได้จุดประทีปน้ำมันหอมไว้ทั้งสี่มุม ตั้งจันทร์หอมเผยให้กลิ่นหอมโชยออกทั้งสี่ทิศ พญานาคทำอย่างนี้ด้วยความตั้งใจว่า ความหนาวและความร้อนอย่าได้เบียดเบียนพระผู้มีพระภาคเจ้า

 

          สัมผัสอันจะเกิดจากเหลือบยุงลิ้นไรก็อย่าได้รบกวนพระผู้มีพระภาคเจ้า แม้ฝนจะเกิดตลอดเจ็ดวันในที่นี้ก็อย่ามีความไม่สำราญเกิดขึ้นเลย เมื่อล่วงไปได้เจ็ดวัน ฝนหยุดตก อากาศปลอดโปร่ง พญานาคจึงคลายขนดออกจากพระผู้มีพระภาคเจ้า

 

          และจำแลงกายเป็นมานพหนุ่มยืนประคองอัญชลีอยู่เฉพาะพระพักตร์พระบรมศาสดา ท่านได้ยินพุทธอุทานในขณะนั้นว่า ความสงัดเป็นความสุขของบุคคลผู้สันโดษ มีธรรมปรากฏแล้วเห็นอยู่ ความไม่พยาบาทคือความไม่เบียดเบียนสัตว์ทั้งหลาย เป็นสุขในโลก

 

          ความไม่กำหนัดคือความล่วงพ้นกามทั้งหลายเสียได้ เป็นสุขในโลก การกำจัดความยึดถือได้เป็นสุขอย่างยิ่ง มุจลินทร์นาคราชได้ฟังพุทธอุทานที่ทรงยืนยันถึงการประทับอยู่อย่างสบายและมีความสุขสำราญของพระพุทธองค์ก็เกิดมหาปิติในบุญที่ตนได้กระทำไว้ดีแล้วในพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ถวายบังคมทูลลากลับไปสู่นาคพิภพด้วยความปิติ ปราโมชย์ใน

 

          จะเห็นได้ว่าพระพุทธศาสนาได้ยืนยันเรื่องราวของพญานาคว่ามีอยู่จริง บางคนไม่เคยเห็นก็คิดไปเองต่าง ๆนานาและปฏิเสธว่าไม่มี การเห็นพญานาคด้วยตาเนื้อนั้นเป็นเรื่องที่ยากชนิดหนึ่ง เพราะแล้วแต่ว่าท่านจะมาปรากฎกายให้เห็นรึเปล่า

 

          อย่างเช่นพญานาคที่พ่นบั้งไฟในวันออกพรรษาที่ลุ่มแม่น้ำโขง บางคนมีบุญตาก็ได้เห็นตัว บางคนไม่ได้เห็น ได้เห็นแต่บั้งไฟพญานาค แต่ถ้าอยากพิสูจน์ให้เห็นกันจริง ๆก็ต้องมานั่งหลับตาทำสมาธิภาวนากัน

 

          เมื่อไรก็ตามที่ได้เข้าถึงพระธรรม มีความละเอียดในระดับที่จะรู้ไปถึงภพภูมิที่ละเอียดได้ก็จะสามารถเห็นพญานาคได้ ความสงสัยในเรื่องนาค ครุฑ คนธรรพ์ นรก สวรรค์ และภพภูมิต่าง ๆก็จะหมดสิ้นไป จะได้รู้จักโลกกว้างไปตามความเป็นจริงและจะมีความมั่นใจในการทำความดี จะได้เร่งสั่งสมบุญกันให้เต็มที่