บุรุษพึงพยายามร่ำไป
พุทธพจน์เตือนใจ
"บุรุษพึงพยายามร่ำไป บัณฑิตไม่พึงเบื่อหน่ายท้อแท้ฯ" มหาสีลวชาดก ขุททกนิกาย
การที่พระบรมโพธิสัตว์ จะบำเพ็ญบารมีจนตรัสรู้ธรรมเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์หนึ่งได้นั้น จะต้องทำความเพียรมาอย่างไม่ลดละ ต้องมีใจหนักแน่นมั่นคงประดุจขุนเขา ไม่เคยท้อแท้เบื่อหน่ายในการสั่งสมบุญบารมีเลย ท่านสั่งสมบารมีทั้ง 30 ทัศ มาอย่างเอาชีวิตเป็นเดิมพัน สร้างบารมีอย่างน้อยใช้เวลาถึง 20 อสงไขยกับอีกแสนมหากัป ในพระทัยของพระองค์มีแต่ความเชื่อมั่นว่า จะต้องตรัสรู้ธรรมเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าองค์หนึ่งให้ได้
แม้จะมีอุปสรรคต่างๆมาขวางกั้น ไม่ว่าจะเป็นทะเลเพลิงที่ลุกโชน อันตรายทุกชนิดที่เกิดขึ้น แม้มีเทวดามาลองใจเพื่อให้คลายความเพียร หรือมีสิ่งยั่วยวนต่างๆที่จะทำให้เกิดความลุ่มหลงมัวเมาก็ตาม พระองค์จะไม่ทรงยอมละความเพียร ยังทรงอดทนฝึกฝนอบรมจิตใจของพระองค์ เพื่อให้บรรลุจุดประสงค์ที่ได้ตั้งความปรารถนาไว้ หากว่ายังไม่ประสบผลสำเร็จตามที่ทรงปรารถนา ก็จะไม่ยอมท้อถอย หรือคลายความเพียรกลางคัน มีแต่มุ่งมั่นที่จะทำให้สำเร็จให้ได้ ยิ่งมีอุปสรรคมากมายเพียงใด พระองค์ก็ยิ่งมีกำลังใจเพิ่มขึ้นมากเพียงนั้น และฝ่าฟันก้าวเดินต่อไปจนกว่าจะบรรลุเป้าหมาย
แม้เหล่าพระอริยสาวก ต่างก็มีความเพียรในการประพฤติปฏิบัติธรรมเฉกเช่นพระพุทธองค์ ไม่มีความท้อแท้ท้อถอย หากว่ายังไม่ประสบความสำเร็จก็ไม่ประมาท ไม่ยอมลดละความเพียร แม้เลือดเนื้อจะเหือดแห้งหายไป ก็ไม่หวั่นไหวมีแต่มุ่งหน้าสั่งสมบุญ ทำความดี ปรารภความเพียร จนกระทั่งได้บรรลุเป็นพระอรหันต์ตามพระพุทธองค์ไปด้วย
"จากส่วนหนึ่ง ของรายการธรรมะเพื่อประชาชน โดย พระเทพญาณมหามุนี"
