บทที่ ๔๙
คุณค่าของความเป็นมนุษย์
ชีวิตของเทพบุตร เทพธิดา เป็นชีวิตของการเสวยสุข ซึ่งเป็นผลจากบุญกุศล ที่ได้กระทำไว้เมื่อครั้งเป็นมนุษย์
ตรงกันข้ามกับชีวิตในอบาย เป็นชีวิตของการเสวยทุกข์ ซึ่งเป็นผลจากบาปอกุศล ที่ได้กระทำไว้เมื่อครั้งเป็นมนุษย์
ฝุ่นในเล็บมือมีประมาณน้อย เมื่อเทียบกับฝุ่นในแผ่นดิน ฉันใด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า สัตว์ที่ตายแล้วจะไปสู่สุคติก็มีประมาณน้อย ฉันนั้น
ความเป็นมนุษย์จึงมีคุณค่าอย่างน้อย ๓ ประการ คือ
ประการแรก เป็นอัตภาพที่ได้มาโดยยาก
ประการที่สอง เป็นชุมทางที่จะไปสู่สุคติโลกสวรรค์ หรือทุคติในอบาย
ประการที่สาม กายมนุษย์นี้เป็นอัตภาพที่ดีที่สุดในการทำความดี สั่งสมบุญบารมีได้อย่างเต็มที่ กายทิพย์ได้แค่อนุโมทนาบุญกับนั่งทำสมาธิ แม้พระบรมโพธิสัตว์ทุกพระองค์ ก็เลือกกายมนุษย์นี้ รองรับการสร้างบารมี และการตรัสรู้ธรรม
ท่านทานบดีทั้งหลายได้มาสั่งสมบุญกุศล ด้วยการให้ทาน รักษาศีล เจริญสมาธิภาวนา จึงได้ชื่อว่า ดำรงชีวิตอยู่ด้วยความไม่ประมาท ประกอบเหตุอันจะนําตนไปสู่หนทางสวรรค์และพระนิพพาน
