MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน

 

ประเภทของธาตุ 18 แบ่งตามหน้าที่

ธาตุทั้ง 18 นี้เมื่อจำแนกเข้าในชุดเดียวกัน ทำหน้าที่ด้วยกัน จำแนกออกเป็น 6 หมวด คือ

1.จักขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิญญาณธาตุ

2.โสตธาตุ สัททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ

3.ฆานธาตุ คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ

4.ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ

5.กายธาตุ โผฏฐัพพธาตุ กายวิญญาณธาตุ

6.มโนธาตุ ธัมมธาตุ มโนวิญญาณธาตุ

 

• จักขุ ก็เป็นธาตุ รูปที่มากระทบจักขุก็เป็นธาตุ วิญญาณธาตุที่แล่นไปรับรู้รูปที่มากระทบนัยน์ตาก็เป็นธาตุ
• หู ก็เป็นธาตุ เสียงที่มากระทบหูก็เป็นธาตุ วิญญาณธาตุที่แล่นไปรับรู้เสียงที่มากระทบหูก็เป็นธาตุ
• จมูก ก็เป็นธาตุ กลิ่นที่มากระทบจมูกก็เป็นธาตุ วิญญาณธาตุที่แล่นไปตามจมูกก็เป็นธาตุ
• ลิ้น ก็เป็นธาตุ รสที่มากระทบลิ้นก็เป็นธาตุ วิญญาณธาตุที่แล่นไปตามลิ้นก็เป็นธาตุ
• กาย ก็เป็นธาตุ สัมผัสถูกต้องก็เป็นธาตุ วิญญาณที่รู้สัมผัสนั่นก็เป็นธาตุ
• ใจ เป็นธาตุ อารมณ์ที่เกิดกับใจก็เป็นธาตุ วิญญาณที่รู้อารมณ์ที่เกิดกับใจนั้นก็เป็นธาตุ⁴⁾

------------------------------------------------------------

⁴⁾ วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ และสมาคมศิษย์หลวงพ่อวัดปากน้ำก, มรดกธรรมของหลวงวัดปากน้ำ(พระมงคลเทพมุนี), กรุงเทพฯ : อมรินทร์ แอน พับลิชชิ่ง, 2539 หน้า 156-159.

MD 408 สมาธิ 8: วิปัสสนากัมมัฏฐาน