กัณฑ์เทศน์ คือ สิ่งของหรือไทยธรรมสำหรับถวายพระเทศน์ สิ่งของนั้นจะเป็นอะไรก็ได้ที่สมควรแก่พระภิกษุ ส่วนใหญ่ก็จะเป็นของใช้ที่จำเป็นสำหรับพระ ถ้าเป็นของใหญ่ก็จะได้แก่ ผ้าจีวร ผ้าห่ม เสื่อ หมอน มุ้ง เป็นต้น ถ้าเป็นของเล็กๆ จะได้แก่ยารักษาโรค สบู่ แปรงสีฟัน ยาสีฟัน เป็นต้น หรืออาจเป็นผลไม้ตามฤดูกาลหรือเป็นของหนักเช่นตู้ โต๊ะ ก็มี แต่ที่นิยมไม่ให้ขาดก็คือดอกไม้ ธูป เทียน หากไม่พร้อม จะมีเพียงดอกไม้ ธูป เทียน ก็ถือว่าเป็นกัณฑ์เทศน์โดยสมบูรณ์เช่นกัน กัณฑ์เทศน์นี้จะห่อหรือใส่ขันหรือวางบนภาชนะ อื่นใดที่สมควรก็ได้
ทั้งหมดนี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เครื่องกัณฑ์ ถ้ามีปัจจัยคือเงินด้วยนิยมเรียกว่า ปัจจัยติดกัณฑ์เทศน์ หรือ ปัจจัยติดต้นเทียน
