มีที่ไหนในโลกบ้างที่ทุกข์เข้าไปไม่ถึง? ไม่มี
ทำไมเจ้าชายสิทธัตถะจึงออกบวช? จะหาที่ที่ทุกข์เข้าไปไม่ถึง
แล้วพบไหม? พบแล้ว
แล้วที่นั้นอยู่ที่ไหน? นิพพาน
แล้วนิพพานอยู่ที่ไหน? นั่นซี จึงต้องมาศึกษาเรื่องนี้กัน
นิพพาน แปลว่า ความดับ คือดับกิเลส ดับทุกข์ นิพพานแปลว่า ความพ้น คือ พ้นทุกข์ พ้นจากภพสาม และยังแปลได้อีกหลายอย่าง โดยความหมายนิพพาน หมายความได้ 2 นัยยะใหญ่ๆ คือ
1. สอุปาทิเสสนิพพาน คือ นิพพานเป็น ได้แก่นิพพานของพระอริยเจ้า ผู้ละกิเลสได้แล้ว แต่ยังมีชีวิตอยู่เพื่อทำประโยชน์แก่สัตว์โลกต่อไป
2. อนุปาทิเสสนิพพาน คือ นิพพานตาย ได้แก่ นิพพานของพระอริยเจ้า ผู้หมดกิเลสแล้วโดยสิ้นเชิง และขันธ์ 5 ก็แตกสลายด้วย หมดภาวะแห่งการสืบต่อทางร่างกายและจิตใจ เป็นธรรมขันธ์ล้วนๆ
พระนิพพานอยู่ที่ไหน? ในกายมนุษย์ มีธรรมภายใน ในธรรมภายในมีนิพพาน
-----------------------------------------------------------------
หนังสือ " เปิดไปอ่านความสุข "
ส. ผ่องสวัสดิ์
ชมรมนักคิดนักเขียนเพื่อสันติภาพโลกและมูลนิธิพัฒนาเยาวชนต้นแบบศีลธรรม