นิทานธรรมะ
ตอน ชาติก่อนทำบุญด้วยอะไร
เรื่องนี้มีว่า...พระเจ้าอังกุระทรงเป็นพ่อค้าเกวียนบรรทุกสินค้าไปขายต่างเมืองหลงทางวนเวียนอยู่หลายวันจนเสบียงกรังหมด ไม่ว่าจะเป็นอาหารหรือน้ำ
ด้วยเดชะอำนาจบุญบารมีที่พระเจ้าอังกุระได้ทรงบำเพ็ญไว้ในกาลก่อน ภุมมเทวดาจึงช่วยเหลือให้ทรงพักเเรมที่ร่มไทรของตน
เทพยดาเมื่อเหยียดมือขวาออก ก็มีน้ำไหลออกมา ก็มีน้ำไหลออกมาให้ชาวกองเกวียนได้ดื่มจนชุ่มอกชุ่มใจ ใครจะต้องการอะไรเทพยดาช่วยเหลือให้สมประสงค์ทุกคน
พระเจ้าอังกุระทอดพระเนตรเห็นการกระทำของเทพยดานั้น จึงตรัสถามด้วยความสงสัยว่า "ฝ่ามือของท่านเป็นทองล้วน มีธารน้ำไหลออกมาจากนิ้ว ทั้ง๕ ดื่มเเล้วชุ่มอกชื่นใจ บุญที่เกิดจากฝ่ามือของท่าน เมื่อชาติก่อนท่านทำบุญด้วยอะไร"
เทพยดากราบทูลว่า "ในชาติก่อน ข้าพระองค์เป็นช่างชุน (เสื้อผ้า) อยู่ในโรรุวนคร พักอยู่ใกล้บ้านเศรษฐี ข้าพระองค์ไม่มีอะไร เเม้เเต่น้อยที่จะทำบุญทำทาน" บรรดาพวกยาจกเเละวณิพกจากที่ไกล มาถามหาโรงทานของท่านเศรษฐี(อสัยหเศรษฐี) เพราะไม่รู้จักทาง ข้าพระองค์ได้บอกทางเเก่พวกเขาด้วยการผายมือขวาออกไปชี้ทาง ผลที่ฝ่ามือเป็นทองคำ เกิดจากการบอกทางนั้น เเล้วกราบทูลว่า "ฝ่ามือนั้นให้สิ่งที่ต้องประสงค์เเก่ผู้ต้องการ นิ้วมือมีน้ำบริสุทธิ์ ไหลออกมา ผลบุญที่สำเร็จที่ฝ่ามือของข้าพระองค์เพราะข้าพระองค์บอกทางให้เเก่ยาจกวณิพกที่จะไปโรงทานของท่านเศรษฐีผู้ใจบุญ"
พระเจ้าอังกุระทรงทราบก็หายสงสัย เพราะทรงทราบว่า "เป็นผลเเห่งการบอกทาง" ที่เทพยดาทำไว้ในชาติก่อน ฝ่ามือจึงเป็นทองคำ ทรงอนุโมทนาสาธุการ ทรงทราบคำตอบว่า "ชาติก่อนทำบุญด้วยอะไร ทำบุญด้วยการบอกทาง"
เรื่องนี้มีประวัติ
เทพยดานั้นเมื่อครั้งเป็นมนุษย์ เป็นนายชุน (เสื้อผ้า) บอกทางเเก่ผู้ถามทางไปยังโรงทานของมหาเศรษฐี (อสัยมหาเศรษฐี) ด้วยการเหยียดเเขนขวาออกเเล้วบอกทางให้ "ขอให้ท่านไปทางนี้เเล้วจะได้ของที่ต้องประสงค์" ชาติก่อนนี้ทำบุญด้วยการบอกทาง ด้วยความเคารพ ด้วยความเอื้อเฟื้อ จึงได้คำตอบคำถามว่า "ชาติก่อนทำบุญด้วยอะไร ทำบุญด้วยการบอกทาง !"
อุบาสกเมืองสาวัตถี
อีกเรื่องหนึ่ง อุบาสกเมืองสาวัตถีทำทางที่ขรุขระให้ราบเรียบสำหรับพระภิกษุผู้อยู่ป่า เพื่อเข้าไปบิณฑบาตในหมู่บ้าน หากเป็นฤดูน้ำก็ทำสะพานให้พระภิกษุเดิน ปลูกต้นไม้ ๒ ข้างทางเดินมีร่มเงา มองดูร่มรื่น ที่ใดมีน้ำขังก็ขุดลอก ให้ลึกเเละกว้างใหญ่ ทำท่าลงไปตักน้ำได้สะดวก ถวายทานของตนตามมีตามเกิด
อุบาสกผู้นี้เมื่อตายไป ได้ไปเกิดในดาวดึงส์พิภพ พระมหาโมคคัลลานะ เข้าไปหาเทพบุตรนั้น เเล้วถามว่า "ท่านอยู่ในวิมานอันสะดวกสบายด้วยประการทั้งปวง มีน้ำมีอาหารสมบูรณ์บริบูรณ์ มีเสียงพิณ เสียงพาทย์ บรรเลง พรั่งพร้อมด้วยกามคุณ ๕ มีนางระบำมารำฟ้อน ชาติก่อนท่านทำบุญด้วยอะไรจึงมีโภคสมบัติเป็นอันมากเป็นที่น่าชื่นใจ เพราะท่านทำบุญอะไร"
เเละถามเทพเจ้าอีกว่า "อาตมา (พระมหาโมคคัลลานะ) ขอถามท่านผู้มีอานุภาพมากอีกว่า เมื่อครั้งท่านเป็นมนุษย์ทำบุญด้วยอะไร จึงมีอานุภาพรุ่งเรืองเช่นนี้ ผิวพรรณของท่านส่องสว่างไสวไปทั่ว ชาติก่อนท่านทำบุญอะไร"
เทพบุตรเมื่อจะตอบพระมหาเถระ(พระมหาโมคคัลลานะ)อีก ก็กล่าวว่า "ข้าพเจ้าเมื่อครั้งเป็นมนุษย์ ได้ทำทางเดินในป่าปลูกต้นไม้ อันน่ารื่นรมย์ให้ท่านผู้มีศีลที่ข้าพเจ้าเคารพ ข้าพเจ้ามีจิตเลื่อมใสถวายทาน มีข้าวเเละน้ำโดยเคารพตามมีตามได้ ที่ข้าพเจ้ามีผิวพรรณผ่องใสเพราะกระทำกรรมดังกล่าว ผลเเห่งสุจริตธรรม โภคสมบัติอันน่าพึงพอใจ การมีอานุภาพรุ่งเรือง เเละผิวพรรณของข้าพเจ้ารุ่งเรืองส่องสว่างไสวไปทั่วทิศ ก็เพราะผลเเห่งการทำทางการปลูกต้นไม้ ๒ ข้างทาง การถวายทานท่านผู้ทรงศีลตามอัตภาพด้วยความเคารพ ชาติก่อนข้าพเจ้าทำบุญดังนั้น"
