เห็นขันธ์ ๕
เหตุนี้พระองค์ทรงเห็นแล้วว่า ขันธ์ทั้ง ๕ เป็นภาระสำคัญและหนักด้วย ใครปล่อยวางขันธ์ ๕ หรือละไม่ได้ ผู้นั้นต้องเวียนว่ายตายเกิด
ผู้ใดปล่อยได้ ผู้นั้นนับวันจะหมดชาติหมดภพ จะมีนิพพานเป็นที่ไปในเบื้องหน้า
ที่เทศนานี้ล้วนสอนให้ถอดขันธ์ ๕ ออกเป็นชั้นๆ ไป แต่ว่าจะถอดขันธ์ ๕ จะถอดอย่างไร มันเหมือนมะขามสด เนื้อกับเปลือกมันติดกัน ไม่หลุด ไม่กรอกจากกัน ไม่ล่อนจากกัน ถอดไม่ได้ เรายังไม่เห็นขันธ์ ๕ ต่อเมื่อใดถอดขันธ์ ๕ เราจะเห็นขันธ์ ๕ เห็นรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ
นี่เรารู้เห็นด้วยตามนุษย์ รูปเราเห็นได้ เวทนาเราก็เห็นได้หน้าตาแช่มชื่นดี เราก็รู้ว่าสุข เรื่องสัญญาสังขาร วิญญาณ เราก็ไม่เห็น เราจะต้องเห็นทั้ง ๕ อย่างจึงจะละได้วางได้ ถ้าไม่เห็นขันธ์ ๕ อย่าง ละวางไม่ได้
ถ้าอยากเห็นขันธ์ ๕ เราต้องถอดกายออกเป็นชั้นๆ ต้องถอดกายทิพย์ออกจากกายมนุษย์ วิธีจะถอดขันธ์ ไม่ใช่เป็นของง่ายเป็นของยาก หมื่นยากแสนยากทีเดียว
แต่วิธีเขามีที่วัดปากน้ำ วิธีเข้ากาย วิธีเข้ากายถอดขันธ์ คือ ทำจิตใจให้หยุดให้นิ่งที่กำเนิดเดิม ถอดขันธ์ออกไปแล้วจึงเห็นขันธ์
ถอดขันธ์ ๕ ของมนุษย์ ออกจากขันธ์ ๕ ของทิพย์
ถอดขันธ์ ๕ ของทิพย์ออกจากขันธ์ ๕ ของรูปพรหม
ถอดขันธ์ ๕ ของรูปพรหม ออกจากขันธ์ ๕ ของอรูปพรหม
ถอดขันธ์ ๕ ของอรูปพรหมออกจากธรรมกาย
เหมือนถอดเสื้อกางเกงอย่างนั้น แต่ว่าต้องถอดเป็น ถ้าถอดไม่เป็น ก็ถอดไม่ได้
จากพระธรรมเทศนาเรื่อง "ภารสุตฺตกถา"
