ความหมายของการปฎิบัติธรรมคือ?
โยมถาม
ขอความกรุณาพระอาจารย์ช่วยขยายความคำว่า “ปฏิบัติธรรม” ให้ด้วยค่ะ สำหรับผู้ครองเรือนควรทำอย่างไรเมื่ออยู่บ้าน ไม่มีโอกาสได้ไปปฏิบัติธรรมที่วัดค่ะ...?
พระอาจารย์ตอบ
คำว่า “ปฏิบัติธรรม” ความหมายในเชิงกว้าง หมายถึง การทำความดีทุกชนิด เช่น การให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา ส่วนความหมายเฉพาะ หมายถึง การเจริญภาวนา นั่นคือการสวดมนต์ นั่งสมาธิ ศึกษาธรรมนั่นเอง มีหลักปฏิบัติง่ายๆ เมื่อเราอยู่ที่บ้านคือ
“เช้าใดยังไม่ได้ให้ทาน เช้านั้นอย่าเพิ่งกินข้าว”
ก่อนที่เราจะกินบุญเก่า เราควรสร้างบุญใหม่ก่อน ถ้าสะดวกก็ตักบาตรพระสงฆ์ที่บิณฑบาตผ่านหน้าบ้าน หรือหากระปุกมาหยอดปัจจัย ทำบุญใส่กระปุกทุกวัน พอถึงวันพระหรือวันอาทิตย์ ก็นำปัจจัยนั้นไปทำบุญถวายวัด
“วันใดยังไม่ได้ตั้งใจรักษาศีล วันนั้นอย่าเพิ่งออกจากบ้าน”
เพราะออกจากบ้านไปแล้ว อาจจะก่อเวรทำให้ตนเองและผู้อื่นเดือดร้อน ก่อนออกจากบ้านนำพระที่ห้อยคอใส่มือ แล้วพนมมือหน้าโต๊ะหมู่บูชา บูชาพระรัตนตรัย กล่าวคำสมาทานศีล 5 รักษาศีลทีละวันอย่างนี้ สุดท้ายเราจะรักษาศีลได้ตลอดชีวิต
“คืนใดยังไม่ได้สวดมนต์ทำสมาธิภาวนา คืนนั้นอย่าเพิ่งเข้านอน”
เพราะแต่ละวันที่ผ่านไปมีเรื่องมากมายมากระทบใจ มีคนขับรถปาดหน้าเราก็หงุดหงิดแล้ว ขึ้นรถเมล์คนขับขับรถกระชาก พนักงานเก็บเงินพูดจาไม่ดีเราก็หงุดหงิดแล้ว เป็นต้น
ร่างกายเรายังต้องอาบน้ำชำระเหงื่อไคลทุกวันจึงจะหลับได้อย่างสดชื่น ดังนั้น เราต้องเคลียร์ใจให้เกลี้ยงก่อนนอนด้วยการสวดมนต์เจริญภาวนา แล้วจะได้หลับอย่างเป็นสุข ตื่นเช้ามามีความสดชื่น
พร้อมทำงานในเช้าวันใหม่ ทาน ศีล ภาวนานี้เองที่เป็นหลักปฏิบัติธรรมประจำวันของชาวพุทธทุกคน
เจริญพร
พระมหาสมชาย ฐานวุฑโฒ
