องค์แห่งศีล ๘
องค์แห่งศีล ๑, ๒, ๔, ๕ ในศีล ๘ นั้น เหมือนกับในศีล ๕ จึงขอกล่าวถึงเฉพาะองค์แห่งศีลข้อ ๓ และข้อ ๖ ถึงข้อ ๘
ศีลข้อ ๓ การกระทําที่เป็นข้าศีกต่อพรหมจรรย์ มีองค์ ๒ คือ
(๑) มีจิตคิดจะเสพเมถุนธรรม
(๒) การยังอวัยวะเพศให้จรดกัน
ศีลข้อ ๖ การบริโภคอาหารในเวลาวิกาล มีองค์ ๔ คือ
(๑) บริโภคหลังเที่ยงไปแล้วจนถึงรุ่งอรุณของวันใหม่
(๒) ของซบเคี้ยวนั้นสงเคราะห์เข้าในอาหาร
(๓) พยายามเคี้ยวกินของขบเคี้ยวนั้น
(๔) ของนั้นล่วงพ้นลําคอลงไป
ศีลข้อ ๗ การฟ้อนรํา ขับร้อง ประโคมดนตรี ดูการละเล่นอันเป็นข้าศึกแก่กุศล ตลอดจนลูบไล้ ทัดทรง ประดับตกแต่งร่างกายด้วยดอกไม้ ของหอม เครื่องย้อม เครื่องทา มีองค์ ๒ คือ
(๑) ฟ้อนรํา ขับร้อง ประโคมดนตรีด้วยตนเอง
(๒) ดูหรือฟังการฟ้อนรํา การขับร้อง และการประโคมดนตรีและการละเล่นต่างๆ ที่คนอื่นประกอบขึ้น
การลูบไล้ ทัดทรง ประดับตกแต่งร่างกายด้วยดอกไม้ ของหอม เครื่องย้อม เครื่องทา มีองค์ ๓ คือ
(๑) เครื่องประดับมีดอกไม้และของหอม
(๒) ไม่เจ็บไข้ตามพระบรมพุทธานุญาต
(๓) ลูบไล้ทัดทรงด้วยจิตคิดประดับให้สวยงาม
ศีลข้อ ๘ การนอนที่นอนอันสูงใหญ่ ภายในยัดด้วยนุ่นและสําลี มีองค์ ๓ คือ
(๑) ที่นั่งที่นอนสูงใหญ่
(๒) รู้ว่าที่นั่งที่นอนสูงใหญ่
(๓) นั่งหรือนอนเหนือที่นอนสูงใหญ่นั้น
จะเห็นว่า ผู้ที่จะรักษาคีล ๘ ได้สมบูรณ์นั้น จะต้องมีความอดทนสูงกว่าผู้ที่รักษาศีล ๕ ในขณะเดียวกัน ผู้ที่รักษาศีล ๘ ได้ย่อมสามารถยกใจให้สูงขึ้นเหนือมนุษย์ธรรมดาทั้วไป เพราะได้มีโอกาสพิจารณาธรรมสูงขึ้น การรักษาศึล ๘ จึงเป็นการเดินไปบนเส้นทางสู่นิพพาน อันเป็นจุดหมายสูงสุดของมนุษย์ เราทั้งหลายล้วนเป็นผู้โชดดีที่ได้เกิดมาพบพระพุทธศาสนา มีพระสัมมาล้มพุทธเจ้าผู้เลิศด้วยพระปัญญาธิคุณ พระบริสุทธิคุณ และพระกรุณาธิคุณเป็นศาสดาขี้ทางถูกทางตรงไว้ให้ จึงไม่ควรปล่อยเวลาให้ล่วงเปล่ารีบรักษาศีลกันให้เคร่งครัดเถิด
