ศีล ๕ รักษาโลก

 

ศีล ๕ เป็นนิจศีล

        ศีล   มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า   สิกขาบท   ซึ่งหมายถึง   ข้อที่ต้องศึกษา   ข้อที่ต้องปฏิบัติ ได้แก่ข้อศีลหรือข้อวินัยนั่นเอง

 

        สิกขาบทเป็นส่วนย่อยหรือเป็นองค์ประกอบที่แยกออกเป็นข้อย่อย    อย่างศีล   ๕   เรียกว่า สิกขาบท ๕ คือเป็นศีลที่มี ๕ สิกขาบทหรือ ๕ ข้อ

          ศีล  ๕  นอกจากเรียกว่า  เบญจศีล และ สิกขาบท ๕ แล้ว ยังเรียกกันอีกอย่างหนึ่งว่า นิจศีล ซึ่งแปลว่า ศีลที่มีอยู่ประจำในตัวของทุกคน คือทุกคนล้วนมีศีลอยู่ในตัวกันทุกคนโดยปกติธรรมดาอยู่แล้วตั้งแต่เกิด คือ ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม ไม่พูดโกหก ไม่ดื่มสุราเมรัยกันอยู่แล้ว ประพฤติปฏิบัติตัว ดำเนินชีวิตเป็นไปอย่างปกติธรรมดาอย่างนี้กันมา จึงเรียกได้ว่ามีนิจศีลอยู่ในตัวเป็นปกติ แต่มาผิดศีลตอนที่ประพฤติปฏิบัติล่วงปกติธรรมดาเดิมไป เช่น ไปฆ่าสัตว์ ไปลักขโมย เป็นต้น ทำให้ศีลขาด ทำให้เสียปกติไป

        อีกอย่างหนึ่ง นิจศีล แปลว่า ศีลที่ต้องรักษาหรือปฏิบัติเป็นประจำหมายความว่าเป็นหลักสำหรับปฏิบัติกันเป็นปกติประจำวัน มิใช่รับหรือสมาทานแล้วจึงค่อยรักษา

 

           ในคำแปลมีคำว่า  “ต้อง”  อยู่ด้วย  หมายความว่าศีลเป็นข้อปฏิบัติที่จำเป็น  ขาดไม่ได้ ขาดแล้ววุ่นวาย เดือดร้อน อยู่ไม่เป็นสุข ไม่ปลอดภัย ต้องปฏิบัติกันเป็นปกตินิสัย และต้องปฏิบัติกันทุกคน หากจะมีใครสักคนที่ละเลยข้อปฏิบัติเหล่านี้ ผู้นั้นสามารถสร้างความวุ่นวายเดือดร้อนให้หมู่คณะได้อยู่ที่ไหนที่นั่นก็ไม่เป็นสุขไม่ปลอดภัยกัน ดังนั้นท่านจึงว่าศีลมีฐานะเป็นนิจศีลเป็นศีลที่ต้องรักษาปฏิบัติกันเป็นประจำ

             ข้อนี้เป็นเครื่องเตือนใจอย่างสำคัญแก่คนเราที่อยู่รวมกัน    ไม่ว่าจะอยู่รวมกันแบบครอบครัวเล็กๆ มีเพียงสองสามคนพ่อแม่ลูก หรืออยู่เป็นหมู่คณะเป็นสังคม หรือเป็นเมือง เป็นประเทศ จำต้องอาศัยศีลเป็นข้อปฏิบัติหลักของแต่ละคน

             ครอบครัวเป็นสุขได้เพราะคนในครอบครัวต่างมีศีล   สังคมมีสุขได้เพราะคนในสังคมมีศีล บ้านเมืองหรือประเทศชาติมีสุขได้เพราะคนในบ้านเมืองหรือประเทศนั้นมีศีล

             หากไร้ศีลเป็นเบื้องต้นก็หาความสุขกันไม่ได้    เดือดร้อนวุ่นวายกันไปหมดอยู่ในสภาพต่างคนต่างก็ต้องช่วยตัวเอง ป้องกันตัวเองเป็นสำคัญ เชื่อใจกันไม่สนิท ไปไหนก็วางใจไม่ได้ ถ้ามีศีลกัน รักษาศีลกันก็อบอุ่น ปลอดภัย ไว้วางใจกันได้ ไม่วิตกกังวลอะไรกันมาก ข้อนี้เห็นชัดกันทั่วไป

               นี่ก็เป็นเหตุผลหนึ่งที่ศีล  ๕  เป็นนิจศีล   มิใช่เป็นข้อปฏิบัติที่ใครจะทำก็ได้   ทำเมื่อไรก็ได้ หรือไม่ทำก็ได้ แต่จำต้องปฏิบัติกันเป็นปกติวิสัย ทำกันเป็นประจํา