บุพเปตพลีคืออะไร?
บุพเปตพลี (อ่านว่า บุบ-พะ-เป-ตะ-พะ-ลี) หมายถึง บุญที่ทำอุทิศไปให้แก่ผู้ล่วงลับไปก่อน, การทำบุญอุทิศไปให้ผู้ตายซึ่งเป็นบุรพชนคือผู้เป็นต้นวงศ์สกุลและผู้สืบสกุลเรื่อยมา
บุพเปตพลี เป็นข้อหนึ่งในจำนวนพลี ๕ อย่าง
บุพเปตพลี เป็นวิธีการหยิบคว้าหาประโยชน์จากทรัพย์สมบัติที่มีโดยวิธีที่ถูกต้องอย่างหนึ่ง เพราะนอกจากจะเป็นการแสดงความรู้สึกสำนึกในบุญคุณของบุรพชนให้ปรากฏแล้วยังได้มีโอกาสบำเพ็ญทานการบุญอันจะอำนวยให้ได้รับผลบุญเป็นความสุขด้วย จึงเป็นภารกิจที่บัณฑิตชนทั้งหลายปฏิบัติสืบเนื่องกันมา
การทำบุญถวายอดีตเจ้าอาวาสก็ดี ทำบุญในวันตรุษสงกรานต์ก็ดี ทำบุญครบรอบ ๗ วัน ๑๐๐ วัน หรือครบรอบปีวันตายอุทิศให้บรรพบุรุษก็ดี จัดเป็นบุพเปตพลีทั้งสิ้น
พลี
พลี (อ่านว่า พะ-ลี) แปลว่า เครื่องบวงสรวง, เครื่องเซ่นเครื่องบูชา, การบวงสรวง, การเซ่นไหว้, การบูชา
พลี ในคำวัดใช้หมายถึงการใช้จ่ายทรัพย์สมบัติโดยถูกต้องคลองธรรมอันเป็นการหยิบคว้าหาประโยชน์จากทรัพย์สมบัติ กล่าวคือวิธีหรือหลักในการใช้จ่ายทรัพย์ที่ถูกต้องเหมาะสม นำประโยชน์มาให้ทั้งแก่ผู้ใช้จ่ายและผู้รับผล
พลี วิธีจ่ายทรัพย์มี ๕ อย่าง คือ
๑. จ่ายสงเคราะห์ช่วยเหลือญาติพี่น้อง
๒. จ่ายต้อนรับแขก รับรองแขก
๓.จ่ายทำบุญให้บุรพชนผู้ล่วงลับ
๔. จ่ายเป็นของหลวงคือเสียภาษีอากร
๕. จ่ายทำบุญอุทิศให้เทวดา
เชิงอรรถอ้างอิง
จากพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ โดยพระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต)