วิสาขบูชา วันแห่งการตรัสรู้ธรรม
วันวิสาขบูชา ซึ่งตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือนหก นับเป็นวันประวัติศาสตร์ทางพระพุทธศาสนา วันมหัศจรรย์ของโลก วันที่โลกสว่างด้วยแสงธรรมอำไพ กล่าวคือ เป็นทั้งวันประสูติ วันตรัสรู้ธรรม และวันเสด็จดับขันธปรินิพพานของ พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า เหตุการณ์มหัศจรรย์ ทั้ง 3วาระ เกิดขึ้นตรงกัน เพราะผลจากการบำเพ็ญเพียรพระบารมี ทั้ง 30 ทศ เต็มเปี่ยมบริบูรณ์ของพระพุทธองค์
พระธรรมคำสอนที่เกิดจากการตรัสรู้ธรรมของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นอมตธรรม จริงแท้แน่นอนไม่เปลียนแปลงตามกาลเวลา ใครก็ตามที่ประพฤติธรรม ตามพระธรรมคำสอน ย่อมเป็นสุขทั้งในโลกนี้และโลกหน้า โดยไม่เลือกเชื้อชาติศาสนาเผ่าพันธุ์
เมื่อใดที่เราสร้างบุญบารมีได้ครบถ้วนเต็มเปียม ทั้งทาน ศีล ภาวนา ย่อมสามารถบรรลุธรรม หมดกิเลส หลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิดในวัฎฎสงสาร สามารถเข้าสู่อายตนนิพพานตามพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอรหันสาวกทั้งหลายได้ แม้พระพุทธองค์ได้ดับขันธปรินิพานไปนานแล้วก็ตาม
ย้อนไปสู่ยุคพุทธกาล เมื่อวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 พระบรมโพธิสัตว์ประทับนั่งทำสมาธิอยู่ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์ทรงตั้งสัจจะอธิษฐานว่า
“แม้เลือดเนื้อหนังเอ็นกระดูก จะแห้งเหือดแตกสลายไป หากยังไม่บรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณจะไม่ยอมลุกจากที่ไป..”
เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะทรงตั้งสัจจะอธิษฐานแล้ว ทรงเจริญสมาธิภาวนาดำเนินจิตเข้ากลางอย่างไม่หวั่นไหว ความ ผ่องใสบริสุทธิ์ของใจเพิ่มขึ้นไปตามลำดับ ตราบกระทั่งตรัสรู้ธรรม
เมื่อถึงปฐมยาม ก็ทรงบรรลุธรรมถึงปุพเพนิวาสานุสติญาณ คือ ญาณที่สามารถระลึกชาติในอดีตได้อย่างไม่มีประมาณ
ครั้นเข้าสู่มัชฌิมยาม จุตูปปาตญาณบังเกิดขึ้น ทรงสามารถรู้เห็นการเกิดตายของสัตว์โลกทั้งหลาย ตลอดจนความเป็นไปต่างๆของทุกสรรพสิ่งทั้งอดีตปัจุบันและอนาคต
พอล่วงเข้าปัจฉิมยาม อาสวกขยญาณก็บังเกิดขึ้น ทรงบริสุทธิ์หลุดพ้นจากอาสวะกิเลสตรัสรู้แจ้งในพระสัมมาสัมโพธิญาณรู้แจ้งแทงตลอดในธรรมทั้งปวง จึงได้พระนามว่า อะระหัง สัมมาสัมพุทโธหรือพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า แปลว่า ผู้ห่างไกลจากกิเลสที่ตรัสรู้อย่างถูกต้องด้วยพระองค์เอง
หลังจากตรัสรู้ธรรมเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ได้เสด็จประทับ เสวยวิมุตติสุขตลอดเจ็ดสัปดาห์ เพื่อทรงพิจารณาหัวข้อธรรม ทั้ง 84,000 พระธรรมขันธ์สำหรับจงแจกแจงสั่งสอนโปรดสัตว์ เพื่อให้เหมาะสมกับจริตและอุปนิสัยของแต่ละบุคคล
พระธรรมคำสอน 84,000พระธรรมขันธ์ หากกล่าวโดยย่อมีใจความสำคัญ ที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา คือ
1) ไม่ทำความชั่วทำบาปทั้งปวง เราจะสามารถละบาปกรรมได้อย่างน้อยต้องรักษาศีล 5 ให้บริสุทธิ์ในชีวิตประจำวันในวันพระต้องรักษาศีล 8 เพื่อตอกย้ำศีลของเราให้มั่นคงยิ่งขึ้น ศีลคือธรรมนูญปกครองชีวิต คุ้มภัยให้พ้นจากบาปกรรมความชั่วช้าทั้งหลาย และยังส่งผลให้เรามีอายุยืนยาว เมื่อมีศีลเป็นปกติ เราก็ไม่คิดเบียดเบียนผู้อื่นทั้งชีวิตและทรัพย์สิน ผู้คนเขาก็ไม่ระแวงไม่มุ่งร้ายหมายเอาชีวิตเราเช่นกัน
2) ทำความดีให้ถึงพร้อม คือ ทำบุญกิริยาวัตถุ 10 ประการ โดยเฉพาะการบำเพ็ญทานสร้างนิสัยรักการเสียสละให้เป็นชีวิตจิตใจ
เพราะทานที่ให้อย่างสม่ำเสมอ ตั้งแต่ให้เสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม ให้อาหารหรือให้ความรู้เป็นทาน ยังเป็นเครื่องกำจัดความตระหนี่ความโลภที่ครอบงำจิตใจ คอยเหนี่ยวรั้งใจของคนให้วนเวียนอยู่กับความหวงแหนเสียดายทรัพย์ ใจจึงไม่บริสุทธิ์ผ่องใส ไม่ตั้งมั่นอยู่ที่ศูนย์กลางกายกลางท้องตรง ฐานที่ 7 ฐานที่ตั้งดั้งเดิมของใจ
3) ทำจิตใจให้ผ่องใสบริสุทธิ์ คือ การกระทำความเพียรทางจิตโดยการนั่งสมาธินั้นเอง เพราะการทำสมาธิภาวนาอย่างสม่ำเสมอทุกวัน อย่างน้อยวันละ 1 ช.ม หากเราวางใจได้อย่างถูกส่วน คือวางใจหรือความรู้สึกไว้ตรงลมหายใจเข้าออกตรงกลางท้องอย่างเบาสบายจะช่วยกลั่นใจให้ใสบริสุทธิ์หยุดนิ่งให้เร็วขึ้น เมื่อใจหยุดนิ่งบริสุทธิ์ถูกส่วน จะเกิดแสงสว่างภายใน เกิดปัญญาหยั่งรู้เพิ่มขึ้นไปตามลำดับ ที่สำคัญความคิดที่แล่นผ่านจากใจที่ใสบริสุทธิ์หยุดนิ่ง จะเป็นความคิดในแง่ดี ความคิดที่เป็นบุญกุศล คิดออกจากกาม คิดออกจากความอาฆาตมาดร้ายไม่มีความโกรธแค้นหลงเหลืออยู่ในใจที่ใสบริสุทธิ์หยุดนิ่ง ใจจึงมีแต่พลังสมาธิหรือพลังสันติสุขเท่านั้น
วันวิสาบูชาปีนี้ตรงกับวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ 2556 ควรเป็นวันที่สาธุชน ได้น้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ทรงสละชีวิตทรัพย์สินเงินทอง สร้างบุญบารมีมามากกว่า 20 อสงไขย กับ แสนมหากัป จนพระบารมีเต็มเปี่ยมทั้ง 30 ทัศ ได้ตรัสรู้ธรรม รู้แจ้งแทงตลอดในธรรมทั้งปวง แล้วทรงนำมาเทศสั่งสอนสัตว์โลก โดยไม่ปิดบังอำพราง เพื่อให้มนุษยชาติพบกับสันติสุขที่แท้จริง ด้วยการเวียนประทักษิณหรือเวียนเทียนรอบพระมหาเจดีย์ รอบพระพุทธรูป 3 รอบ ทำการสักการะบูชา ด้วยดวงจิตใจที่เลื่อมใส นิ่งสงบและตั้งใจประพฤติธรรมให้ยิ่งขึ้นไป ด้วยการตั้งใจให้ทาน ถวายภัตตาหารแก่พระภิกษุผู้เป็นเนื้อนาบุญอันเลิศ เพื่อสืบทอดพระพุทธศาสนา ตั้งใจรักษาศีล 8 ให้มั่นคง ตั้งใจเจริญสมาธิ จรดใจไว้ที่ศูนย์กลางกลายตลอดทั้งวัน คือใจที่ตั้งมั่นอยู่ที่ศูนย์กลางกายได้ตลอดเวลา จิตใจจะใสสว่างอย่างยิ่งยวด จิตเต็มเปี่ยมด้วยพลังอานุภาพ ที่เป็นพลังสันติสุขล้วนๆไม่มีทุกข์โทษใดๆเลย จงประพฤติธรรมให้เต็มที่เถิด ให้สมกับที่โชคดีเกิดมาพบพระพุทธศาสนา บุญกุศลย่อมคุ้มครองให้เราเป็นสุขทั้งในโลกนี้และโลกหน้า
รัตนวนาลี (20/05/56)