ผู้ห่างไกลจากกิเลส
อรหํ แปลว่า ไกล คือ ไกลจากกิเลส หรือพ้นจากกิเลส ซึ่งตรงข้ามกับปุถุชนผู้หนาแน่นไปด้วยกิเลส บัณฑิตในกาลก่อน ท่านจึงนำมากล่าวเป็นคาถาว่า
“โส ตโต อารกา นาม ยสฺส เยนาสมงฺคิตา
อสมงฺคี จ โทเสหิ นาโถ เตนารหํ มโตฯ
พระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้ทรงเป็นที่พึ่ง ไม่ทรงเกี่ยวข้องกับกิเลสใด และไม่ทรงประกอบด้วยโทษใด ชื่อว่าทรงไกลจากกิเลส และโทษนั้น เพราะเหตุนั้น จึงปรากฏพระนามว่า อรหํ”
เพราะพระองค์ทรงไกลจากกิเลส มีใจใสบริสุทธิ์ผุดผ่อง จึงทรงมั่นคง ไม่หวั่นไหวในอิฏฐารมณ์ และอนิฏฐารมณ์ที่มากระทบ คือไม่ทรงยินดีในสิ่งที่น่าปรารถนา และไม่ทรงยินร้ายในสิ่งที่ไม่น่าปรารถนา
-------------------------------------------------------
พุทธพจน์ สอนใจ
จากส่วนหนึ่ง ของ รายการธรรมะเพื่อประชาชน
โดย พระเทพญาณมหามุนี (หลวงพ่อธมฺมชโย)