บทความวาไรตี้

ที่เรียกว่าความสำเร็จ

     แต่ดั้งเดิม เมื่อค่านิยมทางวัตถุยังไม่เข้ามามีบทบาทเท่าใดในสังคมของคนไทย ความสำเร็จโดยส่วนใหญ่มุ่งไปทางด้านของนามธรรม  คือการมีชีวิตอย่างเป็นสุขมากกว่า ด้วยการยอมรับกันในค่าของความซื่อสัตย์ความดี ความมีกตัญญู การมีครอบครัวที่สมบูรณ์ มีลุกชายก็ได้บวชได้เรียน มีลูกผู้หญิงก็กอปรไปด้วยความขยันหมั่นเพียร กตัญูญูต่อบิดามารดาตัวเอง บิดามารดาของสามี ส่วนค่าในทางวัตถุนั้น ก็เพียงแต่เป็นไปตามความเหมาะสม เพราะมีระบบเจ้านายควบคุมให้อยู่ในขอบเขตอันพอดี ดังนั้นความสุขในชีวิตเป็นสิ่งพึง-ปรารถนาและถือเป็นความสำเร็จมากกว่า

   โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ที่สามารถทำให้เกิดความสำเร็จทางการได้รับการยอมรับจากคนในสังคม และการมีความสุขในชีวิต สามารถเลี้ยงลูกให้เป็นคนดี ไม่เป็นที่รังเกียจของหมู่ญาติ จะถือว่าเป็นผู้มีความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ ได้รับการกล่าวขานไปชั่วลูกชั่วหลาน ยืนยันแน่นแฟ้นว่าตระกูลนี้ครอบครัวนี้เป็นคนดี มีความซื่อสัตย์ และขยันหมั่นเพียร แต่ไม่ได้หมายความว่า ครอบครัวนี้มั่งคั่ง มีที่นา มีเงิน มีเครื่องทองหยองเท่านั้นเท่านี้ ด้วยของเหล่านี้เป็นเพียงแต่ส่วนประกอบ

    คนโบราณไม่ได้เน้น หรือตื่นเต้นไปกับทรัพย์สินแต่กลับเน้น และตื่นเต้นชื่นชมไปที่ตัวนามธรรมคือความดีเป็นหลักใหญ่ ส่วนทรัพย์ที่บังเอิญได้นั้น เป็นเพียงเครื่องยืนยันว่า คนๆนั้นได้กระทำความดีจนได้รับการตกรางวัลเพราะโดยส่วนใหญ่ ทรัพย์สินทั้งหลายมักมาจากการตกรางวัล จากพระเมตตาหรือเมตตาจากผู้ใหญ่และเจ้านายเท่านั้น ด้วยของมีค่านั้นถือว่าสมควรแต่เฉพาะเจ้านาย คนธรรมดาจะได้ก็ต่อเมื่อประทานให้เท่านั้น เพราะของบางอย่างนั้น แม้มีเงินท่วมฟ้าก็ไม่อาจหามาได้ หากไม่ได้รับการประทานหรือพระราชทานให้จากเจ้านายพระองค์หนึ่งพระองค์ใด

     ดังนั้น ความสำเร็จดั้งเดิมของสังคมไทย จึงถือกันที่ความดีมากกว่าสิ่งใด

     ไม่ใช่ถือเงินตราเป็นใหญ่เช่นในปัจจุบัน

    แต่เมื่อสังคมผันเปลี่ยนไป ความเข้าใจของคนในสังคมเริ่มถูกทำให้ผันไปจากความจริง กลับบทบาทของตัวรอง และรองลงไปเป็นลำดับ จนกลายเป็นเรื่องล้าสมัย หากใครจะนำขึ้นมาเอ่ยถึง ความสำเร็จของคนส่วนใหญ่ในทุกวันนี้ จึงเป็นเพียงความมั่งมีที่แสดงออกในรูปของการแต่งกาย ที่อยู่อาศัย เครื่องใช้ไม้สอย และฐานะทางการงาน ทางสังคม ความดีที่เป็นที่ยอมรับของบรรพบุรุษจางหายไป เหลือแต่ความแก่งแย่ง ชิงดีชิงเด่น การฟาดฟัน ข้ามหน้าข้ามตากัน เพราะการมีหน้ามีตาหมายถึงเครือข่ายของงาน ที่เรียกว่า connection กว้างขวางขึ้น และเมื่อเครือข่ายกว้างขวางขึ้น ก็หมายถึง เงิน

  ขบวนการของการประสบความสำเร็จจึงผกผัน ทำให้แต่ละก้าวที่ขึ้นไปสู่ความสำเร็จในแต่ละขั้นเต็มไปด้วยความเจ็บปวด ความสูญเสีย และแน่นอนที่สุด ย่อมมีความทุกข์เข้ามาปะปนในรูปแบบต่างๆกัน เห็นชัดบ้าง เห็นไม่ชัดบ้าง แต่ที่แน่นอนที่สุด คือ ความละเอียดอ่อนของใจของเราเสียหายไปกับขบวนการต่างๆ จนทำให้ต่างพากัน ห่างจากจุดของความพอดีในชีวิต ห่างการสร้างความดีให้กับตน จนกลายเป็นปัญหาครอบครัวบ้าง ปัญหาเด็กในครอบครัวขาดความอบอุ่นบ้าง ปัญหาของการถูกทอดทิ้งของคนในวัยชราซึ่งล้วนแต่เป็นความทุกข์ที่เกิดจากการไต่ตัวเองไปสู่จุดที่เรียกว่าความสำเร็จทั้งสิ้น

     และนั่นก็เพราะเราต่างพากันไม่เข้าใจในคำว่าความสำเร็จนั่นเอง

  ความสำเร็จ ซึ่งที่แท้คือการทำให้ชีวิตในแนวทางที่เราเลือกเดินนั้น มีความสุขด้วยประการต่างๆ ทั้งกับตนและคนรอบข้าง ตั้งแต่ใกล้ที่สุดออกไป หาใช่ลาภยศ ชื่อเสียง ความสำเร็จของงาน และเงินแต่เพียงอย่างเดียวไม่

     หันหน้ามาสำรวจกันใหม่  เพื่อจะได้เดินหน้าหรือถอยหลังให้อยู่ในจังหวะที่พอดี ที่จะเรียกว่าเป็นความ
สำเร็จสมกับความปรารถนา

     เพราะแน่นอน ทุกคนย่อมปรารถนาสิ่งที่เรียกว่าความสุข  แต่พากันย้อมสีแล้วเรียกเสียใหม่ว่า ความสำ-
เร็จ ทำให้คิดว่าเป็นคนละอย่าง โดยไม่ทราบหรือลืมไปว่าทั้งสองอย่างผูกพันและมีผลต่อกันอย่างแยกจากกันมิได้

     แต่ถ้าเข้าใจ นั้นแหละคือความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ ที่ทุกคนใฝ่หา

จากหนังสือ  กุญแจใจ