คำวัด

              .....นิมิต หมายถึงเครื่องหมายในเวลาทำกรรมฐาน คือเครื่องหมายสำหรับให้จิตกำหนดจับเป็นอารมณ์แล้วพิจารณาจนติดตาติดใจ

.....นิมิต มี 3 อย่าง คือ

.....1.บริกรรมนิมิต คือเครื่องหมายสำหรบักำหนดเป็นอารมณ์หรือสำหรับบริกรรม เช่น อนุสสติ กสิณ อสุภะ

.....2.อุคหนิมิต คือเครื่องหมายที่กำหนดได้ ได้แก่อารมณ์ที่เจนตาเจนใจ หลังจากที่ได้เพ่งพิจารณาบริกรรมนิมิตเช่น เพ่งกสิณแล้ว แม้หลับตาอยู่ก็สามารถเห็นนิมิตนั้นได้ชัดเจนเหมือนลืมตาเห็น เรียกว่า “นิมิตติดตา” ก็มี

.....3.ปฏิภาคนิมิต คือเครื่องหมายเทียบเคียงหรืออารมณ์เทียบเคียง เกิดจากอุคหนิมิตที่เจนตาเจนใจจนใสบริสุทธิ์ และสามารถย่อหรือชยายส่วนแห่งนิมิตนั้นได้ตามที่ต้องการ