จนมุม
สรภปริพาชกผู้ลาสิกขาไปไม่นาน กล่าวว่าตนเองรู้ทั่วถึง
ธรรมวินัยของพระตถาคตเเล้วจึงสึก พระองค์ตรัสถาม
เขาว่า รู้เห็นธรรมนั้นอย่างไร สรภะตอบไม่ได้ จึงนั่ง
เงียบอยู่ พระพุทธองค์จึงตรัสกับปริพาชกที่อยู่ ณ ที่นั้นว่า
ปริพาชกทั้งหลาย ผู้ใดจะพึงว่าเราว่า ท่านปฎิญญาว่าเป็น
สัมมาสัมพุทธะ เเต่ธรรมเหล่านี้ท่านยังมิได้ตรัสรู้เเล้ว ดังนี้
เราจะพึงซักไซ้ไล่เลียงผู้นั้นในข้อนั้นอย่างดี
ผู้นั้นเเล ถูกเราซักไซ้ไล่เลียงอย่างดีเข้า ย่อมเป็นไปไม่ได้
ไม่มีทางเลย ที่เขาจะไม่ตกอยู่ในฐานะ ๓ อย่างใดอย่างหนึ่ง คือ
๑. จะต้องพูดกลบเกลื่อนหรือออกนอกเรื่องนอกทางไปบ้าง
๒. จะต้องเเสดงความขุ่นเคือง ความโกรธเเค้น ความน้อยใจ ให้ปรากฎบ้าง
๓. จะต้องนิ่งอั้น หมดสง่า คอตก ก้มหน้า ซบเซา ไม่มีปฎิภาณ
สรภสูตร มก. เล่ม ๓๔ หน้า ๓๒๒
