คำพ่อ คำแม่
ตอน การครองใจคน
ลูกรัก...
เจ้านายที่ใจดี มีความยุติธรรม เห็นอกเห็นใจและเป็นกันเองกับลูกน้อง ไม่เอารัดเอาเปรียบหรือกดขี่เบียดเบียนลูกน้อง ลูกน้องย่อมจะประทับใจและให้ความเคารพยำเกรงทั้งต่อหน้า และลับหลัง เมื่อลูกมีโอกาสได้เป็นเจ้านายหรือเป็นผู้บังคับบัญชาคนอื่นก็อย่าลืมความจริงข้อนี้ ถ้าอยากให้ลูกน้องรัก อยากให้เขาประทับใจ และจงรักภักดี ก็ต้องทำในสิ่งที่จะทำให้เขารัก ประทับใจ และจงรักภักดี มากกว่าทำในสิ่งที่จะทำให้เขากลัวแต่ไม่ยำเกรง
ผู้ปกครองที่ใช้พระเดชมากกว่าพระคุณจะมีแต่คนกลัว แต่ไม่ประทับใจ และไม่เกิดความจงรักภักดี ส่วนผู้ที่ใช้พระคุณมากกว่าพระเดช คนเขาจะทั้งกลัวทั้งเกรงและประทับใจ เรียกว่า ปกครองเขาได้ทั้งกายและใจ
ผู้ใหญ่ที่คิดจะครองใจคนโดยใช้อำนาจทางการบังคับบัญชา ทำให้เขาเกรงกลัวนั้นนับว่าเข้าใจผิดโดยแท้ อำนาจที่แท้จริงนั้นเกิดจากการสร้างความประทับใจเป็นสำคัญ ความประทับใจย่อมเกิดได้จากการให้ จากความเอื้อเฟื้อ เผื่อแผ่เป็นหลัก เช่น ให้เงินทองสิ่งของเครื่องใช้ ให้กำลังใจ ให้ความเป็นกันเอง ให้คำแนะนำที่ดี ให้คำปลอบใจ ให้อภัย ให้ความอบอุ่น รวมไปถึงให้เกียรติ ให้การยกย่องเชิดชูด้วย ถ้าต้องการจะครองใจคนให้ตลอดไปก็ต้องฝึกให้สิ่งเหล่านี้แก่เขาและให้บ่อยๆ
การปกครองคนที่ดีก็คือปกครองใจคน และการปกครองใจคนที่ดีที่สุดคือปกครองให้เขาเกิดความประทับใจ เมื่อเขาเกิดความประทับใจแล้วปัญหาในการปกครองก็แทบจะไม่มีเลยทีเดียว
พระมหาโพธิวงศาจารย์
(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต)