บทนำ มหาทุคตะกับฝนรัตนชาติ
“มหาทุคตะ” หมายถึง ผู้ที่ยากจนมาก ความเป็นอยู่ยากลำบากฝืดเคืองมีชีวิตอยู่ด้วยการรับจ้างทำงานเล็กๆ น้อยๆ หรือไม่ก็รอกินเดนของพระภิกษุ คือ เมื่อพระภิกษุขบฉันภัตตาหารเสร็จแล้ว มหาทุคตะจะรอรับประทานของที่เหลือจากพระภิกษุเหล่านั้นเพื่อประทังชีวิต แต่เรื่องราวต่อไปนี้ เป็นเรื่องราวของมหาทุคตะผู้มีบุญเก่า ผู้โชคดีมีกัลยาณมิตร และสามารถพลิกชีวิตอย่างอัศจรรย์ด้วยการช่วยเหลือของพระอินทร์ถึง ๒ องค์
พระอินทร์องค์แรกอยู่ในยุคของพระกัสสปพุทธเจ้า มีส่วนช่วยให้มหาทุคตะได้สมบัติอัศจรรย์เป็นอจินไตย พลิกฐานะของมหาทุคตะจากคนที่ยากจนที่สุดให้เป็นมหาเศรษฐีประจำเมืองที่ร่ำรวยที่สุด ทำให้เรื่องราวของมหาทุคตะได้รับการกล่าวขานสืบเนื่องมาอีกยาวนาน ส่วนพระอินทร์องค์ที่สองอยู่ในยุคพระสมณโคดมพุทธเจ้ามีส่วนช่วยให้มหาทุคตะบรรลุธรรมในภพชาติต่อมา ซึ่งพระอินทร์ทั้งสององค์นั้นล้วนเป็นพระโสดาบันทั้งคู่
นอกจากนี้ ผลแห่งทานอันอัศจรรย์ของมหาทุคตะยังเป็นที่มาของรสอาหารที่โด่งดังข้ามชาติ ใครก็ตามที่ได้รับประทานอาหารรสเลิศในภัตตาคารลือชื่อทั้งในและต่างประเทศมักจะรู้สึกติดใจ แต่เมื่อเวลาผ่านไปไม่นานก็ลืมรสอาหารไปในที่สุดแต่รสอาหารทิพย์ของมหาทุคตะที่ถวายแด่พระกัสสปสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น เป็นที่กล่าวขวัญกันอย่างไม่ลืมเลือนเป็นเวลายาวนานถึง ๑ พุทธันดร
เรื่องของท่านมหาทุคตะนี้จะทำให้ผู้อ่านเกิดความเข้าใจว่า ที่มาที่ไปของชีวิตที่พลิกอย่างเหนือความคาดหมายได้นั้น ย่อมมีเหตุที่ดีสนับสนุนอยู่เบื้องหลังและจะเป็นแรงบันดาลใจให้เราเร่งประกอบเหตุอันดีงามไว้ในชีวิตเช่นกัน