แสวงหาเนื้อนาบุญ
เมื่อมีผู้อาสาปรุงภัตตาหารเลี้ยงพระแล้ว มหาทุคตะก็ดีใจมาก เพราะเขาไม่ต้องเสียเวลาปรุงอาหารเองแล้ว มหาทุคตะจึงรีบรุดไปยังบ้านของผู้นำบุญที่เป็นกัลยาณมิตรชักชวนตนเลี้ยงพระ เพื่อถามถึงพระที่รับนิมนต์ว่าชื่ออะไรและตนต้องไปรับท่านที่ไหน ปรากฏว่าผู้นำบุญลืมจดชื่อของมหาทุคตะไว้ชื่อของเขาจึงตกหล่นไป และพระทั้ง ๒๐,๐๐๐ รูป ก็ได้รับนิมนต์ไปหมดแล้ว
เมื่อผู้นำบุญแจ้งความจริงให้ทราบ เท่านั้นเองมหาทุคตะรู้สึกเสียใจประหนึ่งสายฟ้าฟาดลงมากลางใจ หัวใจสลาย แต่เขาก็ไม่ยอมแพ้ ไปขอแบ่งพระสัก ๑ รูป แต่ไปบ้านไหนก็ไม่มีใครให้ เขายิ่งร้องห่มร้องไห้เป็นการใหญ่เพราะอุตส่าห์ตั้งใจอย่างดีที่จะเลี้ยงพระ ทุ่มเทชีวิตจิตใจไปทำงานบ้านเศรษฐีทำทุกวิถีทางที่จะได้ทรัพย์มาเลี้ยงพระสักรูปหนึ่ง เขาเดินร้องไห้กลับเรือนของตน
ผู้นำบุญเห็นดังนั้นจึงปลอบใจมหาทุคตะพลางแนะนำว่า
“เดี๋ยวๆ อย่าเพิ่งเสียใจ พระ ๒๐,๐๐๐ รูปนั้น รับนิมนต์หมดแล้วก็จริง แต่ยังเหลืออีก ๑ รูป ยังพอมีหวัง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพำนักอยู่ในพระคันธกุฎี พระองค์ไม่ได้อยู่ในรายชื่อ เธอนี่มีบุญจริงๆแต่เธอจะต้องฝ่าด่านผู้มีบุญทั้งหลายซึ่งเปรียบดังกำแพงใหญ่ประดุจภูเขาหิมาลัยหลายลูกที่คอยขวางกั้น ตั้งแต่พระราชา พร้อมทั้งข้าราชบริพาร เสนาบดี ถัดออกมาเป็นเหล่ามหาเศรษฐีผู้ยิ่งใหญ่อุปัฏฐากสำคัญ เรียงลดหลั่นกันมา
“ไปเถิด... ยังเหลือพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอีกพระองค์หนึ่งแต่เธอต้องฝ่าด่านบุคคลเหล่านั้นไปให้ได้ เพราะทุกคนที่มารออยู่ล้วนต้องการนิมนต์พระองค์ ต่างก็มารอรับบาตรของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสิ้น เธอต้องไปนิมนต์ให้ได้นะ ถ้าพระองค์รับนิมนต์เธอ รับรองเลยเธอจะสมปรารถนาในทุกสิ่ง”
ผู้นำบุญท่านนี้แนะนำให้มหาทุคตะไปนิมนต์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นความหวังสุดท้าย มหาทุคตะได้ยินเพียงเท่านี้ก็มีกำลังใจขึ้นมาเต็มเปี่ยม แม้รู้ว่ามีอะไรมาขวางหน้าอยู่ แต่เขาไม่ได้คิดว่าเป็นอุปสรรคแม้แต่น้อย จึงมุ่งมั่นเดินเข้าไปยังพระคันธกุฎีเพื่อจะไปนิมนต์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ในช่วงใกล้รุ่งของวันนั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอดข่ายพระญาณดูว่า วันนี้จะทรงโปรดใครพระองค์ทรงนำเอาทั้งกามภพ รูปภพ อรูปภพ มาไว้ในกลางพระธรรมกาย แล้วทรงคำนวณตรวจตราดูมนุษย์ทั้งหมด รวบมาไว้ในญาณทัสสนะของพระองค์ เพื่อคำนวณดูดวงบุญว่า วันนี้ใครจะเป็นผู้มีบุญแล้วทรงเห็นมหาทุคตะผุดขึ้นมาในกลางพระญาณ จึงทรงระลึกชาติหนหลังดูว่าเหตุใดชาตินี้เขาจึงต้องเป็นคนยากจนระดับมหาทุคตะ ทรงตรวจย้อนอดีตเข้าไปในศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ของมหาทุคตะ ซ้อนกายเข้าไปในกลางนั้นแล้วภาพก็ปรากฏขึ้นว่า ในอดีตนั้นสองสามีภรรยามหาทุคตะคู่นี้เคยเกื้อกูลพระองค์มาก่อน ในสมัยที่พระองค์ยังบำเพ็ญบารมีเป็นพระบรมโพธิสัตว์ดังนั้นชาตินี้พระองค์จะทรงเกื้อกูลตอบแทน
