ระเบียงทัศนะ

พิจารณาอาหารก่อนกิน

.....ตอนสมัยเด็กๆ คุณยายท่านสอนให้ลูกหลานพิจาณาอาหารก่อนที่จะรับประทานเข้าไป ท่านมักจะหลับตาและท่องคาถาพึมพำ ตอนที่มีอาหารอยู่ตรงหน้าแล้ว ยิ่งถ้าเข้าไปอยู่ในหมู่ของผู้เฒ่าผู้แก่แล้วล่ะก็ จะไม่มีอาการเก้อเขินกันล่ะ เพราะแต่ละท่านก็จะปฏิบัติเช่นนี้เหมือนๆ กัน

.....ผมเคยถามผู้หลักผู้ใหญ่เหมือนกันว่า ตอนหลับตามีคาถาหรือว่าท่องอะไร นึกถึงอะไรกัน บางท่านบอกว่าบูชาข้าวพระเสียก่อนแล้วค่อยกินอาหารที่อยู่ตรงหน้า เพื่อเสกเป็นอาหารทิพย์ กินเข้าไจะได้มีแต่คุณไม่มีโทษบางท่านก็บอกว่าเพื่อขออโหสิกรรมต่ออาหารที่กิน โดยเฉพาะเนื้อสัตว์ทั้งหลาย แผ่บุญแผ่กุศลให้กันเสียก่อน บ้างก็ว่าเป็นการรำลึกถึงคุณของข้าว คุณของอาหารมื้อนั้น ผมว่ายังมีอีกหลายวิธีหลายตำราทีเดียวเอาไว้จะค่อยๆนำเสนอแล้วกันครับ

.....การพิจารณาอาหารในทางพระพุทธศาสนานั้นก็มีบอกไว้เหมือนกัน โดยเฉพาะทางสายของนักปฏิบัติธรรม หรือนั่งวิปัสสนา ท่านสอนให้พิจารณาอาหารนั้นให้เป็น ปฏิกูล หรือเรียกว่าอาหารปฏิกูลสัญญา เป็นการพิจารณาถึงความน่ารังเกียจของอาหารที่รับประทานเข้าไป พิจรณาถึงการแปรสภาพตั้งแต่ถูกเคี้ยว คลุ้กเคล้าน้ำลาย ผ่านไปยังกระเพาะ ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ จนออกมาอีกครั้งด้วยสภาพบูดเน่าน่ารังเกียจ เพื่อการไม่ติดในรสอาหาร รวมถึงกิเลสอื่นๆ ที่อาจเกิดจากอาหารด้วย

.....ทั้งหมดนี้ เป็นผลพลอยได้ทางใจที่จะทำให้เรารับประทานอาหารอย่างรู้คุณค่า และไม่ติดในรส ส่วนผลทางกายเราก็ควรจะมีวิธีพิจารณาที่รอบคอบด้วยเช่นกัน วันก่อนเพื่อนผมไปรับประทานอาหารในร้านค้าแถวๆ ที่ทำงานของเขา รีบส่งจดหมายทางอากาศมาตักเตือนว่า ดื่มน้ำอัดลมแบบฝาจีบระวังเห็บและหมัดที่อาจซุกซ่อนมาโดยมองไม่เห็นตัว เขาบอกว่าวันนั้นสั่งน้ำอัดลมสีขาวใสขวดแรกมาดื่มแก้วแรกจนหมด พอเติมแก้วที่สองจึงพบตัวหมัดตัวเห็บดิ้นกระแด่ว

อยู่ในแก้วนั้น ถกเถียงกันว่ามาจากน้ำแข็งหรือขวดน้ำอัดลมกันแน่ พิสูจน์ด้วยการสั่งใหม่อีกชุด ปรากฏว่าที่น้ำแข็งปราศจากร่างของทั้งสองอย่าง แต่ที่ขวดน้ำอัดลมขาวใสปรากฏทั้งเห็บและหมัดเป็นการยืนยันอีกครั้ง บางตัวก็ตายแล้วแต่บางตัวยังดิ้นได้ นั่นหมายความว่ามันหลบซ่อนอยู่ที่จีบของฝา พอเวลาเปิดก็ถือโอกาสกระโดดลงไปในขวดทันที ถ้าดื่มน้ำสีดำคงมองไม่เห็น จึงเป็นอุทาหรณ์ให้พิจารณาก่อนเสียให้ดี มิฉะนั้นอาจมีสัตว์จำพวกนี้ท่องอยู่ในใส้ในพุ่งคุณ ในจานอาหารก็เช่นกัน ทุกคำข้าวก็ควรระวังโลหะประเภทไส้แมกซ์ และยางวงที่อาจปนเปื้อนมาในอาหาร นี่ยังไม่รวมแมลงวันที่ลอยฟ่องอยู่โดยที่เรามองไม่เห็นอีกนะ

.....เอาเป็นว่าข้าวทุกคำน้ำทุกแก้วก่อนจะรับประทานเข้าไปยอมเสียเวลาสักหน่อยเถอะครับพิจารณาให้ถ้วนถี่เพื่อความปลอดภัยของตัวเราเอง

นายตั้ม