มังกรสอนใจ
เรื่อง นกปากซ่อมกับหอยกาบ
ในวันที่ฟ้าโปร่งอากาศแจ่มใส มีหอยกาบตัวหนึ่งนอนผึ่งแดดอยู่ที่หาดทรายชายทะเล มันเปิดเปลือกหอยทั้ง 2 ข้างออกรับแสงแดดอันอบอุ่นอย่างสุขสบายในขณะนั้นเองมีนกปากซ่อมตัวหนึ่ง เดินหาอาหารอยู่ในบริเวณใกล้เคียง มองเห็นเนื้อแดงของหอยกาบตัวนั้นสะท้อนแสงเป็นประกายวับๆ นกปากซ่อมดีใจมากรีบตรงแน่วเข้าไป ใช้ปากจิกหมายจะกินเนื้อหอย หอยกาบเจ็บปวดแสนสาหัส รีบหุบเปลือกหอยทั้ง 2 ข้างเข้าหากันอย่างรวดเร็วหนีบเอาจะงอยปากของนกปากซ่อมติดอยู่ในเปลือกหอยด้วย
นกปากซ่อมพยายามดึงจะงอยปากของตนออกสุดแรงเกิดแต่ก็ไม่สำเร็จ เพราะหอยกาบหนีบไว้อย่างสนิทแน่นนกปากซ่อมเริ่มรู้สึกสำนึกเสียใจบ้างแล้ว แต่ก็แสดงท่าทีทำเป็นไม่แยแส พูดกับหอยกาบว่า
"แก่ช่างเป็นสัตว์ที่โง่จริงๆ แกมาหนีบจะงอยปากของฉันไม่ยอมปล่อยอย่างนี้ ตัวแกเองที่เคลื่อนที่ไม่ได้ ถ้าวันนี้ฝนไม่ตก พรุ่งนี้ฝนก็ไม่ตก แกก็จะต้องแห้งตายแน่ๆ ฉันคิดว่าทางที่ดีแกยังคงรีบคลายเปลือกหอยของแก แล้วกลับลงน้ำไปจะดีกว่า"
หอยกาบยิ้มอย่างเย็นชา ตอบกลับมาว่า
"แกไม่ต้องมาทำพูดดี ฉันไม่หลงกลของแกแน่นอน ปากของแกถูกฉันหนีบอยู่อย่างนี้ วันนี้ก็กินอะไรไม่ได้ พรุ่งนี้ก็กินอะไรไม่ได้ แกก็จะต้องอดตายในไม่ช้า"
สัตว์สองตัวนี้ เถียงกันไปมาอยู่ครึ่งค่อนวัน ไม่มีใครยอมใคร พอดีชายชาวประมงคนหนึ่งกำลังจะกลับบ้านเดินผ่านมา เป็นสัตว์ 2 ตัวนี้หนีบติดอยู่ด้วยกัน เขาพูดอย่างดีใจว่า
"โชคของฉันวันนี้ไม่เลวทีเดียว เมื่อแกทั้งคู่ตกลงกันไม่ได้ ฉันก็ต้องคว้าเอาโอกาสอันนี้ไว้แล้ว"
และแล้วชายชาวประมงก็จับเอาสัตว์ทั้ง 2 ตัวนั้นขึ้นมาใส่ลงในชะลอมไม้ไผ่ด้วยกัน วางแผนการไว้ว่าพรุ่งนี้จะเอาไปขายในตลาด
ท่านสาธุชนทั้งหลาย...
เราอย่าเป็นคนถือทิฏฐิมานะ ดื้อดึงจะเอาชนะให้ได้ คนอย่างนั้นเป็นคนไม่น่ารัก ไม่มีใครอยากคบด้วย และจะทำเรื่องเล็กให้กลายเป็นเรื่องใหญ่ แล้วตัวต้องมานั่นเสียใจภายหลัง ขอให้ เราเป็นคนที่รู้จักผ่อนสั้นผ่อนยาว รู้จักประนีประนอม มีหลักการชัดเจน เมื่อใดที่รู้ว่าตัวเองทำพลาดไปแล้ว ก็มีความกล้าหาญที่จะยอมรับผิดและปรับปรุงแก้ไข ไม่ดันทุรังเถียงข้างๆ คูๆ ไม่กลัวหน้าแตก คนที่รู้จักแพ้รู้จักถอยอย่างนี้ แทนที่จะเป็นการบั่นทอนศักดิ์ศรีของตัว ตรงกันข้ามกลับจะเป็นที่รักเคารพเกรงใจของคนอื่นๆ
น ตํ ชิตํ สาธุ ชิตํ ยํ ชิตํ อวชียฺยติ
ความชนะใดที่ชนะแล้วกลับแพ้ได้ ความชนะนั้นไม่ดี
(ขุ. ชา. เอก. 27/22)
