ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าคืออะไร
ในลำดับแรกนักศึกษาควรทำความเข้าใจเรื่องศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดย ความหมายให้เข้าใจอย่างชัดเจนเสียก่อน เพื่อจะได้เห็นภาพรวมของเนื้อหาวิชานี้ว่ามีความหมายครอบคลุมในเรื่องใดบ้าง
คำว่า ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สามารถแบ่งคำออกเป็น 3 คำ คือ
คำว่า ศาสตร์1) ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน หมายถึง ระบบวิชาความรู้
คำว่า แห่งการเป็น เป็นคำนำหน้ากิริยาหรือวิเศษณ์เพื่อแสดงสภาพ
คำว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้า หมายถึง ผู้ตรัสรู้ธรรมทั้งปวงด้วยพระองค์เองโดยชอบหรือโดยถูกต้อง2)
หากรวมความหมายโดยพยัญชนะของคำว่า ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หมายถึง ระบบวิชาความรู้ที่ว่าด้วยความเป็นผู้ตรัสรู้ธรรมทั้งปวงด้วยพระองค์เองโดยชอบหรือโดยถูกต้อง ไม่ผิดแผกไปจากความจริง หากแปลความหมายโดยนัยสำคัญเพื่อให้ตรงกับเนื้อหาในวิชา หมายถึง วิชาที่ว่าด้วยการประมวลเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตั้งแต่ความรู้ทั่วไปของการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คุณสมบัติ คุณธรรมของความเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ประเภทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เส้นทางการสั่งสมบารมีจนมาเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและตัวอย่างการสร้างบารมีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน ตั้งแต่พระชาติแรก จนกระทั่งมาเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน
หากจะกล่าวโดยสรุป ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นเรื่องที่นักศึกษากำลังจะศึกษาว่า ทำอย่างไรจึงจะเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ และเมื่อนักศึกษาได้ศึกษาจนครบทุกบทแล้ว จะทำให้นักศึกษาเห็นภาพเส้นทางในการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตั้งแต่จุดเริ่มต้นจนถึงจุดสุดท้าย และพบความจริงที่ว่า ตำแหน่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นตำแหน่งกลางของโลกที่ทุกคนมีสิทธิ์เป็นได้ แต่ผู้นั้นต้องมีหัวใจที่ยิ่งใหญ่สุดประมาณ และปฏิบัติตามเส้นทางการสร้างบารมีสู่ความเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอย่างเอาชีวิตเป็นเดิมพัน
ความสัมพันธ์ระหว่างศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับความจริงของจักรวาล
ในโลกของเรานี้ มีประชากรอาศัยอยู่ประมาณ 6 พันกว่าล้านคน จะมีสักกี่คนที่เข้าใจความเป็นจริง ของโลกและชีวิตได้อย่างถูกต้องตรงตามเป้าหมายที่แท้จริงของการเกิดมาเป็นมนุษย์ หากประชากร เหล่านั้น มิได้ศึกษาพระพุทธศาสนาอย่างแท้จริง ย่อมใช้ชีวิตไปตามอำนาจกิเลส โดยปราศจากการแข็งขืน ปล่อยตัวให้หลงติดอยู่กับเหยื่อล่อของโลก เมื่อละโลกแล้วย่อมเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสังสารวัฏนี้อย่าง ไม่มีวันหมดสิ้น บุคคลที่ประมาทในการดำเนินชีวิต พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า เหมือนบุคคลที่ตายแล้ว ตายจากคุณงามความดี หมดเวลาในชีวิตไปโดยไร้ประโยชน์
นักศึกษาได้ทำความเข้าใจเรื่องโลกและจักรวาลอย่างละเอียดมาแล้วในวิชาจักรวาลวิทยา และปรโลกวิทยา ในส่วนของวิชาศาสตร์แห่งการเป็นพระพุทธเจ้านี้ จะเป็นการนำเสนอบทสรุปสาระสำคัญของโลกและจักรวาลอีกครั้ง ให้นักศึกษาได้ทบทวนเพื่อให้เห็นความสัมพันธ์ของโลกและจักรวาลที่มีผลต่อการบังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งจะทำให้นักศึกษาเห็นการเชื่อมโยงที่ชัดเจนยิ่งขึ้น
-------------------------------------------------------------------
1) พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542, (กรุงเทพฯ : นานมีบุ็คพับลิเคชั่น), หน้า 1100.
2) พระมหาสมปอง มุทิโต, คัมภีร์อภิธานวรรณนา. กรุงเทพฯ : บริษัท ประยูรวงศ์พริ้นติ้ง จำกัด, 2547, หน้า 17.
GL 204 ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
กลุ่มวิชาเป้าหมายชีวิต
