นิทานอีสป เรื่อง กรรมของม้า
ผู้แต่ง : อีสป
 

         หมูป่าและม้าเป็นเพื่อนกัน มันมักจะชวนกันไปเล็มหญ้าด้วยกัน

       หมูป่ามีนิสัยชอบทำลายหญ้าและทำให้น้ำขุ่นอยู่เสมอ ทำให้ม้ารู้สึกไม่พอใจในการกระทำของหมูป่ายิ่งนัก มันจึงอยากสั่งสอนหมูป่าให้สาสมกับความแค้น จึงไปขอความช่วยเหลือจากนายพราน

         นายพรานบอกม้าว่า

      "เจ้าต้องยอมให้ข้าผูกบังเหียนเข้ากับตัวเจ้า และให้ข้าขึ้นไปนั่งบนหลังเจ้า ถ้าเจ้าตกลงตามนี้ข้าก็จะช่วยเจ้า"

         ม้าตกลงทำตามที่นายพรานขอ

        นายพรานปีนขึ้นไปนั่งบนหลังม้า แล้วให้ม้าพาไปจัดการกับหมูป่า หลังจากที่จัดการกับหมูป่าแล้ว  นายพรานก็ขี่ม้ากลับบ้านของเขา เมื่อกลับถึงบ้านเขาก็นำมันมาผูกไว้ใกล้รางหญ้าที่หน้าบ้านของเขาเอง

:: นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ::
ให้ทุกข์แก่ท่าน ทุกข์นั้นถึงตัว

:: พุทธภาษิต ::
ทุกฺขโท ทุกฺขฏฺฐานํ
ผู้ให้ทุกข์ย่อมถึงฐานะอันเป็นทุกข์