มิตร แปลว่า เพื่อนรักใคร่คุ้นเคย
มารดา ชื่อว่า เป็นมิตรในเรือน เพราะเป็นผู้ให้ความรักใคร่คุ้นเคยตั้งแต่บุตรอยู่ในครรภ์ ทั้งยังมีอุปการะเลี้ยงดูแนะนำแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์แก่บุตร
ยานพาหนะ ชื่อว่า เป็นมิตรของคนเดินทาง เพราะทำให้ไม่ต้องลำบากด้วยภัย คือ แดด ลม ฝน ไม่สิ้นเปลืองเวลา และช่วยทำกิจที่พึงประสงค์ให้สำเร็จลุล่วงได้โดยเร็ว
แต่ทั้งมารดาและยานพาหนะ เป็นมิตรได้ก็เฉพาะในโลกนี้เท่านั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเห็นการเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ทั้งหลาย ทรงค้นพบว่า บุญเป็นเหตุนำความสุขมาให้แก่สัตว์ทั้งหลายในโลกหน้าจึงตรัสว่า บุญที่บุคคลกระทำไว้เป็นมิตรติดตามไปในภพหน้า
การเข้าถึงฐานะของการเป็นเศรษฐีมหาเศรษฐีได้ก็เพราะบุญ การเข้าถึงการเป็นกษัตริย์พระเจ้าจักรพรรดิได้ก็เพราะบุญ การบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ก็เพราะบุญ บุญมีอุปการะมากอย่างนี้ การสั่งสมบุญจึงเป็นเรื่องของคนมีปัญญามองการณ์ไกล หาเครื่องป้องกันภัยในวัฏสงสาร บุคคลผู้สั่งสมบุญไว้ดีแล้วย่อมมีความสุขในโลกทั้งสอง
ในโลกนี้เมื่อระลึกนึกถึงบุญที่ตนกระทำไว้ ย่อมมีความปีติอิ่มเอิบ เบิกบานใจเป็นเครื่องตอบแทน ในโลกหน้าบุญย่อมคอยต้อนรับผู้ทำความดี ประดุจหมู่ญาติคอยต้อนรับบุคคลผู้เป็นที่รัก ซึ่งจากไปนานแล้วกลับมาด้วยความสวัสดี
-----------------------------------------------------------------
หนังสือ " ร่าเริงบันเทิงใจ ด้วยสัมโมทนียกถา เล่ม๑ "
พระไพบูลย์ ธมฺมวิปุโล และคณะ
