ได้ใหม่ ลืมเก่า

วันที่ 21 มค. พ.ศ.2559

ได้ใหม่ ลืมเก่า

    สาเหตุที่ตรัสชาดก
    สมัยหนึ่งพระเจ้าโกศลทรงแพ้สงครามเพราะทหารเกี่ยงกันออกรบ พระองค์เสด็จไปยังพระเชตวัน ทูลถามพระทศพลว่าเคยมีราชาใดพ่ายแพ้ลักษณะนี้หรือไม่ พระองค์ตรัสตอบว่าพระราชาในอดีตก็เคยปราชัยเช่นนี้ เมื่อพระราชาทูลอ้อนวอนแล้ว ทรงนำเรื่องในอดีตมาสาธกดังนี้..

    สมัยหนึ่ง มีพระราชานามว่าธนัญชัยทรงเป็นราชาที่ยิ่งใหญ่พระองค์หนึ่ง ต่อมาวันหนึ่งทรงได้ทหารใหม่เข้ามารับใช้ราชการที่ล้วนหนุ่มแน่นไฟแรงทั้งนั้น ทำให้พระองค์ถูกพระทัยในกองกำลังรบของพระองค์ จึงทำการสงเคราะห์ทหารใหม่อย่างดีเป็นพิเศษ ไม่ทรงคำนึงถึงทหารเก่าๆ ที่อยู่ก่อนให้ดีเหมือนอย่างเคย

 

    วันหนึ่งเกิดสงครามชายแดนขึ้น พระราชาพากองกำลังรีบรุดไปปราบกบฏ พอไปถึงสนามรบพวกทหารเก่าต่างละล้าละลังตั้งท่าทีมองดูทหารใหม่อยู่คิดว่าทหารที่มาใหม่จะรู้หน้าที่ดีส่วนทหารใหม่ที่เป็นแขกก็ไม่รบตั้งท่าทีดูทหารเก่าเพราะคิดว่าทหารเก่าจะรู้หน้าที่ดี ตกลงว่าทั้งทหารเก่าและทหารใหม่ไม่รบเลย พระราชาสู้รบอยู่พระองค์เดียวทรงพ่ายแพ้ปราชัยอย่างยับเยินชนิดถูกพับสนาม แล้วเสด็จกลับประทับรอยร้าวแห่งความสำนึกผิดในพระทัยว่า..

"ที่เราปราชัยครั้งนี้! เพราะเราทำการสงเคราะห์แต่พวกทหารใหม่ที่เป็นแขกแท้ๆ"พระราชาทรงกลุ้มพระทัยที่ปราบกบฏกองทัพเล็กๆ ก็ยังไม่ได้ จึงไปสนทนากับท่านบัณฑิตให้สบายพระทัย บัณฑิตแห่งนครทูลเล่าเรื่องเป็นอุทาหรณ์ถวายพระราชาว่า..

 

    ในกาลก่อน มีพราหมณ์คนหนึ่งชื่อธูมการีได้ต้อนแพะฝูงใหญ่สร้างคอกไว้ในป่า ก่อควันไฟป้องกันยุง ดูแลให้ฝูงแพะดื่มนมกันอย่างสบาย ต่อมาวันหนึ่งเขาเห็นฝูงชะมดผิวสีทองเดินมาหา เขาเกิดสิเน่หาในชะมดเหล่านั้นอย่างมาก เอาไฟมาก่อกันยุงให้ เอาข้าวของและอาหารต่างๆ ที่ให้แก่แพะมาให้ชะมดหมดทุกอย่าง ไม่เอาใจใส่แพะเลย จนเมื่อถึงฤดูกาลที่ยุงซาลงแล้วเหล่าชะมดก็หนีกลับเข้าป่าหิมพานต์ตามเดิม พราหมณ์กลับมาดูแพะก็ไม่เห็นแพะเสียแล้ว แพะต่างกระจัดกระจายเข้าป่าหนีไปหากินกันหมด พราหมณ์จึงเป็นโรคผอมเหลืองเพราะความเศร้าโศก ในที่สุดก็สิ้นชีวิตลงตรงนั้นเอง..

 

    "มหาบพิตร! พราหมณ์คนนี้ทำการสงเคราะห์สัตว์ที่จรมาจึงเศร้าโศกถึงความพินาศมากกว่าพระองค์ตั้งร้อยเท่าพันเท่า" แล้วทูลต่อว่า..

"ผู้ใดละทิ้งคนภายในของตนซึ่งเป็นคนเก่าแก่แล้วทำความรักใคร่คนที่มาใหม่ ผู้นั้นย่อมเศร้าโศกมากเหมือนพราหมณ์ธูมการีที่ข้าพระองค์ทูลแสดงถวายพระองค์ไปแล้วฉะนั้น"พระราชาทรงได้พระสติ จำเดิมแต่นั้นมาพระองค์ก็ทรงทำการสงเคราะห์แต่คนภายในเท่านั้นทรงหมั่นบำเพ็ญบุญ ทำทาน เป็นผู้มีสวรรค์เป็นที่ไปในภายภาคหน้า..

 

ประชุมชาดก
        พระทศพลทรงประชุมชาดกว่า พระเจ้าธนัญชัยในครั้งนั้นมาเป็นพระอานนท์ พราหมณ์ธูมการีมาเป็นพระเจ้าปเสนทิโกศล บัณฑิตมาเป็นตถาคตแล

        จากชาดกเรื่องนี้ ผู้มีบริวารและหมู่มิตรสหายควรจริงใจต่อกันให้เสมอต้นเสมอปลาย เพราะอย่างไรก็ร่วมทุกข์ร่วมสุข มีอุปการะต่อกันมาก่อน มาตรแม้นมีคนใหม่เข้ามา เป็นธรรมดาที่ต้องให้การต้อนรับอย่างดี แต่มิจำเป็นต้องละเลยคนเก่า หากคบคนไม่จริงใจก็จะกลายเป็นมิตรโลเล เป็นที่น่ารังเกียจของสหาย

 

"นิสัยซื่อสัตย์, คบคนด้วยใจจริง, ไม่โลเล, เสมอต้นเสมอปลาย และไม่ลุอคติ 4" ทั้งหมด
นี้จึงนับเป็นนิสัยในวิถีนักสร้างบารมีที่นับเนื่องเข้าในสัจจบารมี

-----------------------------------------------

SB 405 ชาดก วิถีนักสร้างบารมี

กลุ่มวิชาพุทธวิธีในการพัฒนานิสัย

 ยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคล Total Execution Time: 0.015981364250183 Mins