ทัศนะพระเถระ

.....ฤดูเดือน ๖ มักเป็นฤดูร้อนน้ำก็หายาก พระองค์ก็เมื่อตอนบ่าย ๆ พอถึงบ่ายกระหายน้ำเต็มที่ ก็ให้พระอานนท์ปูผ้าสังฆาฏิประทับนั่ง ถึงแม่น้ำกกุธานทีก็รับสั่งว่า อานนท์ ไปตักน้ำมา เราตถาคตกระหายน้ำเต็มที่ พระอานนท์ก็กราบทูลว่าน้ำขุ่น พระองค์จะดื่มไม่ได้ กรรมที่กระทำฝืนใจโคนั้นกำลังให้ผล ก็นั่งอยู่สักพักหนึ่งรู้จักกระหายมากก็ตักเตือนพระอานนท์เป็นครั้งที่สอง อานนท์ก็บอกว่า น้ำขุ่น พระองค์ยังดื่มไม่ได้ ที่ยังดื่มไม่ได้ เพราะน้ำมันขุ่นพระพุทธเจ้าก็ทรงยับยั้งอยู่ชั่วครู่หนึ่ง อีกสักพักหนึ่งก็ตักเตือนอานนท์เป็นครั้งที่สามว่า อานนท์ก็รีบไปตัดน้ำมา กรรมที่ฝืนใจโคสองครั้งให้ผลหมดพอดี พระอานนท์ก็เร่งรีบเอาบาตรไปตักน้ำ ที่ว่าน้ำมันขุ่น ก็เพราะเกวียนห้าร้อยเล่มข้ามพอดี พอพระอานนท์ไปถึง เกวียนห้าร้อยเล่มก็ข้ามพ้นพอดี น้ำใสด้วยบารมีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระอานนท์ก็ตักน้ำเต็มบาตร แล้วก็นำน้ำมาถวายพระพุทธองค์ได้ทรงดื่มดับความกระหาย เมื่อดื่มแล้ว ก็ข้ามแม่น้ำกกุธานทีไปยังกุสินารา แล้วก็ปรินิพพานในเช้ามืดที่นั่น

.....นี่ แม้องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงฝืนใจโคด้วยปรารถนาดี กรรมนิดเดียวมันก็ติดตามมาให้ผลไม่ทัน ติดตามอยู่เรื่อย ๆ กี่ร้อยกี่พันชาติก็ติดตามมา แล้วก็ให้ผลจนได้ เพราะฉะนั้น เราทั้งหลายทำกรรมคือการกระทำของเราอย่างไร ดีก็ตาม ชั่วก็ตาม อย่านึกว่ามันไม่ให้ผล ต้องนึกว่า

.....แม้องค์สมเด็จพระทศพลสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้เป็นบุคคลผู้เลิศ เป็นที่สักการบูชาของเรา ยังต้องถูกกรรมที่กระทำไว้แต่ปางหลังให้ผล แม้เป็นกรรมนิดหน่อยเพราะฉะนั้น ทุกคนจึงต้องเป็นไปในอำนาจของกรรม ทำกรรมดี ความดีก็ให้ผล ทำกรรมชั่ว ความชั่วก็ให้ผลเราต้องรับแห่งกรรมชั่วนั้นที่เรากระทำไว้ทุกอย่างทุกประการ

ดังที่ได้ยกไว้เป็นพุทธภาษิตเบื้องต้นว่า

กัลยาณัง วา ปาปะกัง วา ตัสสะ ทายาโท ภวิสสามิ แปลว่า
บุคคลกระทำกรรมดีก็ตาม กรรมชั่วก็ตาม อันใดไว้
ย่อมได้รับผลเป็นทายาท รับผลแห่งกรรมที่ได้กระทำไว้นั้น

.....เราทั้งหลายทราบอย่างนี้แล้ว การกระทำของเราเอง ทำดีก็ได้ดี ทำชั่วก็ได้ชั่วแล้ว ต่อไปจะได้เร่งขวนขวายกระทำแต่ความดี อันจะเป็นประโยชน์โสตถิผลติดตามตัวเราไป ให้มีความสุขความเจริญในสัมปรายภพต่อไปทุก ๆ ท่าน

.....เทสนาวสาเน ในอวสานกาลที่สิ้นสุดยุติลงแห่งพระสัทธรรมเทศนานี้ ขอกุศลบุญราศีที่ทุก ๆ ท่านได้กระทำมาตั้งแต่ต้นจนถึงบัดนี้ และจะทำต่อไป จงเป็นตบะเดชะพลวปัจจัยส่งเสริมสนับสนุนให้สำเร็จประโยชน์ ให้มีความสุขความเจริญกันทุกถ้วนหน้า.