ธาตุ - ธรรม
ธาตุน่ะ รูปพรรณสัณฐานเป็นอย่างไร
ธรรมน่ะ รูปพรรณสัณฐานเป็นอย่างไร โต เล็ก เท่าไหน อยู่ที่ธาตุนั้น ตัวจริงน่ะกลมๆ ธรรมตัวจริงก็กลมๆ เป็นดวงกลมๆ เล็กใหญ่ตามส่วน เล็กน่ะ เล็กที่สุดจนกระทั่งเอากล้องส่องไม่เห็น เป็นดวงทั้งนั้น ใหญ่ขึ้นไปก็หมดธาตุหมดธรรม เต็มธาตุธรรม เต็มไปหมดเป็นดวงใหญ่ขึ้นไป ขนาดนั้น นั่นเป็นดวงของธาตุ ดวงของธรรม
ธาตุธรรมนี้แยกกันไม่ได้ อาศัยกันเหมือนกายมนุษย์กับใจทีเดียว แยกกันไม่ได้ ถ้าแยกกันเกิดเรื่อง ต้องเป็นต้องตายทีเดียว
เพราะฉะนั้นธาตุนั้นเป็นเบาะของธรรม ธรรมต้องอยู่ในธาตุ อาศัยธาตุอยู่ ถ้าว่าเมื่อธาตุเป็นเบาะของธรรม ถ้าว่า เมื่อธาตุเป็นที่ตั้งมั่นของธรรมละก็ ธรรมเป็นที่ตั้งมั่นของธาตุได้บ้างไหมล่ะ
ได้เหมือนกัน แบบเดียวกัน ถ้าธาตุนั้นเป็นเบาะของธรรม ธรรมเป็นเบาะของธาตุบ้างได้ไหมล่ะ ได้เหมือนกัน แบบเดียวกัน
จากพระธรรมเทศนาเรื่อง "ธรรมนิยามสูตร"
๓๑ มกราคม ๒๔๙๗
