วิธีการเจริญอรูปกัมมัฏฐาน
ผู้ปฏิบัติเมื่อเห็นโทษในรูปว่า รูปนี้ถูกโรคภัยไข้เจ็บเบียดเบียน ก่อให้เกิดการทะเลาะวิวาท จับศัสตราอยู่แย่งชิงกันอยู่ จึงเกิดความเบื่อหน่าย บำเพ็ญฌานด้วยอำนาจกสิณทั้ง 9 (เว้นอากาส- กสิณ) เมื่อได้เข้าถึงรูปฌานแล้ว ก็เห็นโทษในรูปแห่งกสิณซึ่งมีส่วนเปรียบด้วยรูปหยาบอยู่ จึงใคร่จะก้าวล่วงรูปกสิณนั้นไป เปรียบเหมือนคนกลัวงู ถูกงูไล่ จึงหนีไปโดยเร็ว เห็นใบตาลหรือเถาวัลย์ที่มีลวดลายคล้ายงู ก็สะดุ้งกลัว หรือเหมือนคนที่เป็นศัตรู ถูกจองเวร ทำร้าย เบียดเบียนอยู่ จึงย้ายไปที่อื่นเพื่อพักอาศัย ครั้นได้เห็นคนที่มีลักษณะหน้าตา และเสียงพูดคล้ายศัตรู ก็ย่อมจะ สะดุ้งกลัว ไม่ต้องการเห็นเลย ฉันใด เวลาที่เห็นรูปหยาบเป็นโทษ ก็เหมือนเวลาที่ถูกงูกัดหรือถูกศัตรูทำร้าย เวลาที่ก้าวล่วงรูปหยาบไปได้ ด้วยอำนาจรูปฌานก็เหมือนการหนีงูไปและ การย้ายบ้านไป การกำหนดกสิณรูปว่าคล้ายรูปหยาบ ก็เหมือนการได้เห็นใบตาล เถาวัลย์ที่เหมือนงู หรือเหมือนการได้เห็นคนคล้ายศัตรู จึงเกิดความกลัวใคร่จะหนีไป ดังนั้นนักปฏิบัติต้องการจะหลีกจากรูปกสิณอันเป็นอารมณ์แห่งจตุตถฌาน จึงสั่งสมวสีและออกจากอรูปฌาน และปฏิบัติดังต่อไปนี้
----------------------------------------------------------------------------
MD 407 สมาธิ 7: สมถกัมมัฏฐาน 40 วิธี
