นิทานอีสป เรื่อง แม่ม้ากับลูกม้า
ม้าสองแม่ลูกกำลังเดินเล่นกันจนมาพบกับลำธารที่มีน้ำนิ่งและขุ่น แม่ม้าจึงบอกลูกว่า "เจ้าจงค่อยๆ เดินอย่างระมัดระวังนะลูก" ลูกมาทำตามที่แม่พูดแล้วก็สามารถข้ามลำธารไปได้อย่างปลอดภัย
จากนั้นเจ้าลูกม้าก็เดินมาพบลำธารอีกแห่งหนึ่ง ซึ่งไหลเชี่ยวแต่ใสสะอาด ลูกม้ารู้สึกหวาดกลัวจึงกล่าวกับแม่ว่า "แม่จ๋าๆ ข้ากลัวเหลือเกิน"
แม่ม้าจึงปลอบใจลูกว่า "เจ้าไม่ต้องกลัวหรอก แค่มองตรงไปข้างหน้าแล้วเดินอย่างรวดเร็วดูสิ" ลูกมาทำตามที่แม่พูด แล้วก็สามารถข้ามลำธารไปได้อย่างปลอดภัย
เมื่อข้ามฝั่งได้สำเร็จ ลูกม้าจึงถามแม่ว่า "ทำไมเมื่อน้ำเชี่ยวแม่กลับไม่บอกให้ข้าระวังตัว" แม่ม้ายิ้มแล้วพูดขึ้นว่า "กระแสน้ำที่ไหลเชี่ยวแต่ใสสะอาดทำให้เจ้ามองเห็นปลา แต่กระแสน้ำนิ่งและขุ่น ไม่อาจทำให้รู้ได้เลยว่ามันลึกและอันตรายเพียงใด"
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
บางครั้งสิ่งที่ดูเหมือนอันตรายมาก อาจไม่เป็นเช่นนั้นเสมอไป ในขณะที่สิ่งที่ดูเรียบง่าย อาจมีความลึกและอันตรายที่เรามองไม่เห็น ดังนั้นเราควรใช้สติและวิจารณญาณในการตัดสินใจเผชิญกับสถานการณ์ต่างๆ
หลักธรรมในพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้อง
บทสรุป: นิทานเรื่องนี้สอนให้เรารู้จักการปรับตัวตามสถานการณ์และใช้ปัญญาในการตัดสินใจในชีวิต การมีสติและการไม่ยึดติดกับความกลัวจะช่วยให้เราผ่านพ้นอุปสรรคไปได้อย่างมั่นใจ นอกจากนี้ยังสะท้อนถึงการใช้ปัญญาในการเลือกวิธีการที่เหมาะสมในการเผชิญหน้ากับความท้าทายต่างๆ ตามสภาพแวดล้อมที่มีอยู่