แปลว่า ปากทางแห่งความเสื่อม แต่เนื่องจากเป็นปากทางตัวความเสื่อมจึงอยู่ที่ปลายทาง อุปมาเหมือนปากเหวกับก้นเหว
อบายมุข มี ๖ ประการ คือ
๑) ดื่มน้ำเมา
๒) เที่ยวกลางคืน
๓) ดูการละเล่นเป็นนิตย์
๔) เล่นการพนัน
๕) คบคนชั่วเป็นมิตร
๖) เกียจคร้านในการทำงาน
ทั้ง ๖ ข้อนี้เป็นเหมือนแก้วก้นรั่ว เมื่อใครติดแล้วต้องหาทรัพย์ไปใส่ แต่ที่ใส่ลงไปมันเร็วกว่าที่หามา
อบายมุขจึงเป็นต้นเหตุแห่งหายนะทางเศรษฐกิจ ตั้งแต่ระดับบุคคล ครอบครัว ไปถึงสังคม และประเทศชาติ
อบายมุขทั้ง ๖ ประการ ข้อที่มีโทษมากที่สุดคือ คบคนชั่วเป็นมิตร เพราะเป็นต้นเหตุของอบายมุขทุกข้อ
ในพระพุทธศาสนามีหลักในการเลือกคบคนไว้ว่า ถ้าคบใครแล้วความดีเจริญ ความชั่วเสื่อม ให้คบต่อไป แต่ถ้าคบใครแล้ว ความชั่วเจริญ ความดีเสื่อมนั่นแหละมิตรชั่วให้รีบถอยห่าง
-----------------------------------------------------------------
หนังสือ "วงจรชีวิต ฉบับชีวิตในกามภพ "
พระครูวินัยธรไพบูลย์ ธมฺมวิปุโล
