ถีนมิทธะ คือ ความหดหู่และเคลิบเคลิ้ม ( มาจาก ถีนะ ความหดหู่ และ มิทธะ ความเคลิบเคลิ้ม)
ถีนมิทธะ หมายถึงอาการที่จิตเกิดความห่อเหี่ยว ท้อแท้ หมดหวัง และเศร้าซึม ง่วงเหงา หาวนอน เป็นเหตุให้เกิดความหมดอาลัย ความเกียจคร้าน ไม่กระตือรือร้น ปล่อยปละละเลยไปตามยถากรรม จัดเป็น นิวรณ์ คือเครื่องปิดกั้นขัดขวางมิให้บรรลุถึงความดีและปิดกั้นความดีมิให้เข้าถึงจิต
ถีนมิทธะ เกิดจากอรติคือ ความไม่ยินดีความเกียจคร้าน และความเมาอาหารคืออิ่มเกินไป แก้ได้ด้วยอนุสติคือระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยเป็นต้น
