จัดเป็นกลุ่มได้อย่างน้อย 5 ประเภท
1. ใจใสตลอด นึกถึงบุญที่ทำมาได้ พวกนี้มักจะสั่งสมบุญอยู่เป็นประจำ จิตผูกพันนึกถึงบุญแม้หลังจากทำไปแล้วใจจึงผ่องใสเป็นปกติ ละสังขารแล้ว สุคติเป็นที่ไป
2. ใจหมองใจใส ใจไม่หมองไม่ใส สลับไปมาสุดท้ายใจใส ละสังขารแล้วสุคติเป็นที่ไป
3. ใจไม่หมองไม่ใสตลอด ละสังขารแล้วกายละเอียดหลุดออกมาจากกายหยาบ แบบนี้ไปได้ทั้งสุคติและทุคติ ขึ้นอยู่กับว่าบุญมากกว่าบาป หรือบาปมากกว่าบุญตามมาส่งผล
4. ใจเศร้าหมองตลอด มีแต่ภาพกรรมนิมิตที่เป็นบาปอกุศล เช่น ขี้เมา เจ้าชู้ เล่นการพนัน มาปรากฏให้เห็น ละสังขารแล้วทุคติเป็นที่ไป
5. ใจใสใจหมอง ใจไม่ใสไม่หมอง สลับไปมาแต่สุดท้ายใจหมอง ละสังขารแล้วทุคติเป็นที่ไป
-----------------------------------------------------------------
หนังสือ "วงจรชีวิต ฉบับชีวิตในกามภพ "
พระครูวินัยธรไพบูลย์ ธมฺมวิปุโล
