อัจฉริยะ แปลว่า อันควรแก่การดีดนิ้วให้ หมายถึง แปลก ประหลาด น่าพิศวงจนน่ายกนิ้วให้ น่าดีดนิ้วชมว่ายอดเยี่ยม ในที่ทั่วไปใช้ในรูปว่า อัศจรรย์ เช่นใช้ว่า
“ เรื่องน่าอัศจรรย์อย่างนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ไม่เคยเห็นเลย”
อัจฉริยะ ที่ใช้กับบุคคลหมายถึงมีความรู้ มีความสามารถหรือคุณสมบัติพิเศษยอดเยี่ยม สูงกว่าปกติสามัญ หาไม่ได้ในบุคคลปกติ เช่นใช้ว่า
“ เขามีมันสมองอัจฉริยะ จึงทำอะไรดูง่ายไปหมด”
“ บุคคลผู้ได้สัมผัสอมตธาตุด้วยกาย จัดเป็นอัจฉริยบุคคล หาได้ยากในโลก”
