คำพ่อ คำแม่
ตอน ภูมิต้านทานทุกข์
ลูกรัก...
ร่างกายที่แข็งแรงย่อมไม่ถูกโรคภัยเบียดเบียนได้ง่าย เรียกว่ามีภูมิต้านทานหรือมีภูมิคุ้มกันดี ภูมิต้านทานแบบนี้เป็นภูมิต้านทุกข์ทางกาย ทำให้กายเป็นสุข ทำนองเดียวกัน หากไม่ต้องการให้ใจมีทุกข์ก็ต้องสร้างภูมิต้านทานทุกข์ทางใจไว้ให้ดี ความจริงทุกข์ทางใจนั้นมีสาเหตุมาจากการนึกคิดปรุงแต่งของใจเอง
เป็นสำคัญ คือใจไปเก็บเอาเรื่องราวต่างๆ จากที่ได้เห็นบ้างได้ยิน บ้างมานึกคิดแล้วปรุงแต่งให้เป็นอย่างนั้นอย่างนี้ตามความรู้สึกของตัวเอง สิ่งที่นึกคิดนั้นถ้าตัวเองรู้สึกชอบก็จะเกิดความสุขใจ ถ้าตัวเองรู้สึกไม่ชอบก็จะเกิดความทุกข์ใจ เรื่องอย่างเดียวกันแท้ๆ อาจทำให้คนหนึ่งเกิดความสุขใจ แต่ทำให้อีกคนหนึ่งเกิดความ
ทุกข์ใจก็ได้ มันอยู่ที่การนึกคิดปรุงแต่งของแต่ละคน
ดังนั้น เมื่อลูกไม่ต้องการให้ทุกข์มารุมเร้า ลูกก็ควรพยายามสร้างภูมิต้านทานไว้ คือต้องตั้งสติให้ดีเมื่อประสบเรื่องอะไรก็แล้วแต่ ทิ้งได้ก็ทิ้ง วางได้ก็วาง อย่าเก็บเอามาคิดปรุงแต่งคือ อย่าเอามาเป็นอารมณ์ ถ้าจะคิดปรุงแต่งก็ต้องคิดอย่างมีสติรอบคอบ คิดให้ถ้วนถี่ก่อน อย่าด่วนตัดสินใจง่ายๆ ว่าเป็นอย่างนั้นเป็นอย่างนี้ แล้วมานั่งไม่สบายใจไปตามความคิด ใจหนักแน่นเข้าไว้เป็นดี ใจที่หนักแน่น มีสติ และมีปัญญา พิจารณานั่นแหละเป็นภูมิต้านทานทุกข์ได้อย่างดี แต่ก็ไม่ง่ายนักที่จะทำได้ต้องฝึกฝนกันบ่อยๆ และนานๆ จึงจะเห็นผล เหมือนร่างกายนั่นแหละ กว่าจะแข็งแรงจนมีภูมิต้านทานโรคได้ก็ต้องลงทุน ลงแรงกันมากโขอยู่
พระมหาโพธิวงศาจารย์
(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต)
